Алматыда 2022 жылдың қыркүйегінде алаяқтық схемалар арқылы клиенттерін алдаған TeleTrade Central Asia трейдингтік компаниясының басшыларына үкім шығарылды. Шығын бір миллиард теңгеден асқан, - деп хабарлайды Alashainasy.kz тілшісі Tengrinews.kz-ке сілтеме жасап.
Редакциядағы сот материалдарынан қылмыстық схеманы Қытайда тіркелген және FOREX нарығында әртүрлі қаржы құралдарымен сауда-саттықпен айналысатын TeleTrade D. J. International Consulting Limited компаниясының иесі болған Ресейдің белгілі бір азаматы (іс жеке өндіріске бөлінген) жасағаны белгілі болды.
Іс материалдарына сәйкес, 2010 жылы ол Қазақстан азаматтары мен басқа мемлекеттердің ақшалай қаражатын ұрлаудың қылмыстық схемасын құруды ұйғарған. Схема FOREX нарығында сауда-саттықты ұйымдастыру бойынша қызметтерді ұсыну, клиенттердің (инвесторлардың) сауда шоттарын нөлдік теңгерімге келтірудің жасанды тетіктерін қолдану арқылы клиенттерді алдау болды. Алданған клиенттерден түскен ақша іс жүзінде схеманы ұйымдастырушылар мен TeleTrade Central Asia қызметкерлерінің шоттарына аударылды. Содан кейін "инвестор" жеке кабинетте көрсетілген, салынған қаражат мөлшеріне сәйкес келетін сандар жасалған мәмілелердің залалына байланысты ойнатылатынына сендірді, ал ақша арнайы плагиндер арқылы немесе трейдер жасаған көрінеу залалды мәмілелер нәтижесінде серіктестердің әрекеттері нәтижесінде біріктірілді.
Қазақстандағы компанияны Алматы қаласының тұрғыны Бауыржан Есполов басқарған, ол қылмыстық ұйымға компанияның өңірлік филиалдарын басқарған тағы бір алматылық - Марлен Нүсіпбековті тартқан. Олар TeleTrade Central Asia қызметін бөгде тұлғалар арқылы басқарды, Қазақстанда әлеуетті "клиенттерді" өз бетінше немесе қосалқы қатысушылар арқылы тауып, таңдады, тартылған клиенттер мен олар енгізген қаражат туралы талдамалық деректер жинады, жаңа клиенттерді тарту үшін оқыту материалдарын таратты. Олар компанияның Алматы, Астана, Ақтөбе, Атырау, Қарағанды және Шымкент қалаларында кеңселерін ашқан.
Сот 2011 жылдан 2020 жылға дейін Есполов пен Нүсіпбековтің әрекеттерінен зардап шеккендердің жалпы саны 140-тан аса адам болғанын анықтады, олар уәделерінен кейін олардың шоттарына 1-ден 90 мың долларға дейін инвестиция салды. Сонымен қатар, жалған мәмілелер арқылы олар жәбірленушілерден ұрланған 1 миллиард 698 миллион теңгеден астам қаражатты заңдастырды.
Бауыржан Есполов 264-бап, 2-бөлім "Трансұлттық ұйымдасқан топқа немесе трансұлттық қылмыстық ұйымға қатысу", 190-бөлім, 4-бөлім "Аса ірі мөлшерде қылмыстық топ жасаған алаяқтық", 218 - "Қылмыстық жолмен алынған ақшаны және (немесе) өзге де мүлікті заңдастыру (жылыстату)" бойынша кінәлі деп танылды. Үш бап бойынша жазаны ішінара қосу арқылы ол орташа қауіпсіздік қылмыстық-атқару жүйесі мекемесінде 14 жылға бас бостандығынан айырылды, сондай-ақ 9 жыл ішінде басшы лауазымдарға орналасу құқығынан айырылды.
Марлен Нүсіпбеков сол баптар бойынша және одан басқа, 287-бап, 2-бөлім "Қаруды заңсыз сақтау" бойынша кінәлі деп танылып, 9 жыл бойы басшы лауазымдарды атқару құқығынан айыра отырып, орташа қауіпсіздік қылмыстық-атқару жүйесі мекемесінде жиынтық 13 жылға бас бостандығынан айырылды.
Сондай-ақ, сот жәбірленушілердің көпшілігінің азаматтық талаптарын қанағаттандырды және олардың пайдасына Бауыржан Есполовтан 160 миллион теңгеден астам (2011 жылдан 2014 жылға дейінгі қызмет кезеңінде) өндіріп алуды, сондай-ақ Есполов пен Нүсіпбековтен 1 миллиард 230 миллион теңгеден астам (2014 жылдан 2020 жылға дейін жәбірленушілердің пайдасына) бірлесіп өндіріп алуды ұйғарды. Сонымен қатар, олар мемлекеттік баждың 12 миллион теңгесін төлеуі керек.
Сотталушылар үкіммен келіспей, 13 сәуірде қаралатын апелляциялық шағым түсірген.