Зілзала не себептен болады?

Жер сілкінісінің не себептен болатыны ғылымға белгілі ме? Тағы бір білейін дегенім – әдетте зілзаланы қуатына қарай жіктейді, ал оны пайда болу себебіне қарай жіктей ме?
Берік ТІЛЕУБЕРГЕНОВ, Алматы облысы
ҚР Төтенше жағдайлар министрлігі ма­­ман­дарының мәліметінше, жер сіл­кі­ні­сінің се­бептері әлі күнге дейін беймәлім. Үш ғасыр бұрын ғалымдар жер қырты­сы­ның сіл­кінуіне тау жыныстарының жарыла сыр­ғуы себеп болатынын топшылаған. Жа­рықтар көп болса, жерасты дүмпулерінің қуаты да соғұрлым күшті болады деп есеп­теледі. Зілзаланың, негізінен, таулы ай­мақтарда болатыны бұл пікірге жан бі­тіреді. Тағы бір топшылаулар бойынша, жер сілкінісі жер қойнауына жиналып қа­ла­тын энергиялардың қайта босауынан бо­лады. Энергиялардың бөлінуі жер пли­та­ларының шашырауына, жер бетінің де­фор­мациясына соқтырады. Жер сілкінісін пай­да болу себептеріне қарай былайша жік­тейді: 1) табиғи; 2) адамның әрекетінен бо­латын; 3) тектоникалық; 4) жа­нар­таулық; 5) опы­ры­лулардан болатын; 6) пли­талардың шетінде бо­латын; 7) пли­талар ішінде болатын.