«Субэтнос» деген термин көп айтылады. Субэтнос деген не және оған кімдер жатады?
Бағдат Әуелханов, Алматы
«Субэтнос» терминін Л.Н.Гумилев этногенездің пассионарлық теориясында енгізді. Субэтнос – [лат. sub – астында, грек, ethnos – халық] этникалық топ, мәдени-тұрмыстық, тілдік тұрғыдан диалектикалық ерекшелігі бар этностың бір бөлігі. Субэтнос шағын аумақта орналасады. Консолидация нәтижесінде субэтнос этностың негізгі бөлігімен бірігуі мүмкін. Субэтнос тілдік, мәдени, өзін-өзі сезіну тұрғысынан ерекшеленеді. Мұндай этнос мүшелерінің этникалық санасына қосақталушылық тән: бір жағынан этносқа, екінші жағынан субэтносқа жататындығын сезіну. Субэтностар этникалық, діни, әлеуметтік айырмашылықтар негізінде түзілуі мүмкін. Ғылымда этнотерриториялық жағынан қалыптасқан походчандар, карельдер, тувалықтар ішіндегі тоджиндер, әлеуметтік ерекшеліктеріне байланысты пайда болған тептярлар, діни негізде құрылған латгальдіктер субэтностарға жатқызылған. Жалпы, субэтностар ретінде казактар, поморлар, старообрядтықтар аталады.
«Субэтностарға» кімдер жатады?
Последние статьи автора