Қандай дипломатиялық дәрежелер бар?

Дипломатиялық дәрежелер қалай пайда болды және елімізде қандай дипломатиялық дәрежелер бар?
Асхат ЖАЙЛАУБЕКОВ, Алматы
Дипломатиялық дәреже – дип­­ло­мат­тарға атқарып жүрген қыз­меттеріне қарай үкімет тара­пы­нан берілетін ерек­ше белгі. Дип­ломатиялық дәреже алғаш рет ХІІІ ғасырда Батыс Еуропада ambassador деген атпен пайда болды. ХV ғасырдың аяқ кезінде дип­ломаттар екі дәрежеге – амба­с­садор және ман­датариоға бө­лінді, ал ХVІІ ғасырда оған қосымша «елші уәкіл» деген ұғым пайда болды. Қазіргі кезде көп­те­ген мемлекеттің заңдары бойын­ша мынадай дипло­матия­лық дәрежелер қарас­тырылған: атташе, хатшы, кеңес­ші, уәкіл не­месе елші. Бұған қоса атал­ған дә­режелердің сатылары бо­луы мүмкін. Мысалы, І класты кеңес­ші, ІІ класты кеңесші және т.б. Ел­шінің не­ме­се уәкілдің қызмет атақтарын әдет­те Мемлекет бас­шы­сы береді, ал бас­қа қызмет дәре­желерін сыртқы істер ми­нистрі өзі бекітеді.
ҚР 1997 жылы 12 қарашада қа­­был­данған «Дипломатиялық қыз­­мет туралы» Заңы бойынша, төмендегідей дипломатиялық дәрежелер белгіленген:атташе; ІІІ хатшы; ІІ класты ІІ хатшы; ІІ класты І хатшы; ІІ класты кеңесші; І класты кеңесші; ІІ класты төтенше және өкілетті уәкіл; І класты төтенше және өкілетті уәкіл; төтенше және өкілетті елші.