Орхон-Енисейді «оқытқан» кім?

Орхон-Енисей жазбаларын қазаққа бірінші болып «оқытқан» кім? Ол жайлы неге еш жерде айтылмайды?
Өмірбек ТОҚТАСЫН, Тараз қаласы
Ізін басқан шәкірттерінің сөзімен айтсақ, қазақ түркологиясының атасы, қазақтан шық­қан тұңғыштардың бірі. Өйткені ол – Ор­хон-Енисей жазбаларын қазаққа бірінші болып «оқытқан» Ғұбайдолла Айдаров. Алғыр жас көне түркі жазуларының білгір ма­ма­ны, ғалым Ц.Номинханов пен С.Малов­тан Орхон-Енисей жазуларын еркін оқи алатын дәрежеге жетеді. ҚазССР Ғылым ака­демиясы Тіл білімі институтының кіші, аға ғылыми қызметкері болып жүріп, 1960 жылы қорғаған кандидаттық жұмысын да, 1974 жылы қорғаған докторлық жұмысын да Орхон-Енисей, көне түркі жазбаларына арнайды. Орхон-Енисей жазуларын өз ана тіліндей жатқа оқыған ғалым Күлтегін, Білге, Құтылық қаған, Мойын-Чор ескерткіштерінің мәтіндерін қазақшаға тұңғыш рет толық ау­дар­ды. Қазір күллі қазақ бабамыз деп тағзым ететін Күлтегіннің жеті жасында жетім қалып, он алтыда қару асынып, ел қорғайтын, қыр­ғыз, түркеш, қарлұқ, аздар мен оғыздар­мен шайқасатын, 40 жасында қайтыс болға­ны туралы тастағы жазулар да Ғ.Айдаровтың ерен еңбегінің арқасында  кешегі күнгі қазақ әдебиетіндей болып осы күнге жетті.