Ядролық клубқа қай елдер кіреді?
«Ядролық клуб» дегенді естідім. Бұл қандай да бір ұйым ба, оның қанатына қай елдер енеді?
Байжан Нәлібай, Алматы
Ядролық клуб – ядролық, жаппай қырып-жою қуаты бар қаруларды иеленген елдердің атауы. Ядролық клубтың алғашқы мүшесі ретінде АҚШ-ты атауға болады. Бұл ел 1945 жылы 6 және 9 тамызда Жапонияның Хиросима және Нагасаки қалаларына қуаты 20 килотонна (кт) болатын екі ядролық бомбаны тастаған болатын. 1949 жылы осындай алып жойғыш күші бар қаруды Кеңес Одағы Семей полигонында сынақтан өткізді. АҚШ пен КСРО-дан кейін ядролық клубқа мүшелікке Ұлыбритания, Франция және Қытай кірді. 1996 – 98 жылы Үндістан мен Пәкістан ядролық қаруларды иемденді. ХХІ ғасырдың басында ресми түрде жеті ел ядролық клубқа мүше болды. Олар 1963 жылдан ядролық қарулардың тарап кету қаупінен сақтану шараларын қолға ала бастады. АҚШ пен КСРО сол жылы ядролық қаруды ауада, ғарышта және жер астында сынақтан өткізбеуге қол қойды. Қазақстан, Украина, Беларусь республикалары ірі державалар (АҚШ, Ресей т.б.) тарапынан өз аумақтарының қауіпсіздігіне кепілдік алғаннан кейін ядролық қарудан өз еріктерімен бас тартты. КСРО-ның ядролық қуатына ие болған Ресей ядролық клубтың толыққанды мүшесіне айналып, бұрынғы КСРО қабылдаған келісімдер мен шарттарды орындауға міндеттелді. Соңғы 10-15 жылда ядролық қаруды ресми түрде иемденген жеті елдің қатарына Израиль, Иран, Солтүстік Корея сияқты елдердің де кіруі ықтимал деген пікір бар.
