Тарихи оқиға: Қазақстан мұнайы Жерорта теңізіне шығарылды
Өткен жылғы шілдеде Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Үкімет пен бірқатар ұлттық компания басшыларының қатысуымен еліміздің көлік-транзиттік әлеуетін дамыту жөнінде кеңес өткізген болатын. Онда берілген негізгі тапсырманың бірі – мұнай жеткізу бағыттарын әртараптандыру, - деп хабарлайды Alashainasy.kz тілшісі Еgemen.kz-ке сілтеме жасап.
Басты назардың нақ осы мәселеге аударылғаны қисынды: әлемдегі күрделі геосаяси жағдай мен санкциялық қысымның күшеюінен көптеген көлік-логистикалық бағыт үзіліп, ал жаңа қақтығыстар қаупі жаһанда қалыптасқан жағдайдың келешегінде белгісіздік тудырды.
Аталған жиында ел Президенті:«Қазақстан теңіз арқылы тасымалдау әлеуетін толық пайдаланған емес. Қазір заман басқа. Үкіметке порттарымызды Каспий теңізінің жетекші хабтарының біріне айналдыра отырып, трансформациялау жөнінде стратегиялық міндет жүктедім. Теңіз флотын нығайтып, Ақтау портында контейнерлік хаб құру қажет деген ұсыныспен толық келісемін», деп атап айтты.
Содан кейін Транскаспий халықаралық көлік бағыты арқылы Қазақстан мұнайын жеткізу мәселесі Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2022 жылдың тамызында Бакуге сапары кезінде талқыланды. Екі елдің Президенттері бұл мәселе бойынша келісімге келіп, оны ірі ұлттық мұнай компаниялары – «ҚазМұнайГаз» ҰК» АҚ және Socar деңгейінде пысықтауға бастама берді.
Президент тапсырмасы көп күттірмей орындалды. 2022 жылдың қарашасында аталған компаниялар арасында жыл сайын 1,5 млн тонна көлемінде Ақтау–Баку–Джейхан бағыты бойынша мұнай транзиті туралы бесжылдық келісімге қол жеткізілді, ал биыл наурыз айында Ақтау портынан алғашқы мұнай партиялары жөнелтіле бастады.
Ал өткен сенбіде «ҚазМұнайГаз»-дың еншілес ұйымы «Қазақтеңізкөлікфлоты» ҰТКҚК» ЖШС-не тиесілі отандық «ALATAU» танкері Джейхан портынан алғашқы 80 мың тонна мұнайды тиеп алып, сапарға шықты.
«ҚазМұнайГаз» ҰК» АҚ басқарма төрағасы Мағзұм Мырзағалиевтің бізге білдірген пікірінде компанияға үлкен жауапкершілік артылғанын атап өтті. «Бұл – еліміз үшін үлкен жетістік. Мемлекет басшысының тапсырмасын орындау кезінде компания жобаны іске асырудағы үлкен жауапкершілікті сезінді. Ұзақ мерзімді перспективада бұл бағытты игеру отандық экономикаға зор пайда әкелетініне сенімдіміз. Мұның өзі қазақстандықтардың әл-ауқатын арттыруға септігін тигізері сөзсіз», деді ҚМГ басшысы.
Отандық мұнайды тиеген «Alatau» танкері румыниялық Констанца портына бағыт алғанын айта кету керек. Жеткізілген өнім ҚМГ-нің Румынияда орналасқан «Petromidia» мұнай өңдеу зауытының қажеттіліктеріне жұмсалатын болады.
Осы тарихи оқиғаға орай, отандық мұнай-газ саласының жаңа даму кезеңі басталды деуге болады: әлемдік мұхитқа шығар жолы жоқ еліміз өз шикізатын жеткізу үшін алыс теңіз кеңістігін игеруде елеулі қадам жасады.
