Оралдағы қазақ театры 20-ға толады

Биыл Жайық өңірінде Қазақ драма театрының ашылғанына 20 жыл тол­мақшы. Өнер ордасын ашу түгіл, жан бағудың өзі қиындап кеткен 90-жылдары, нақты айтқанда, 1993 жылы дүниеге келген театр ал­­ғашында қаланың шетіндегі жөндеу зауытының мәдениет үйіне қо­­ныстанған-тын. Ескі ғимаратты театр сахнасына ыңғайландыру жұ­мыстары қойылым ре­петицияларымен қатар жүргізілді. Сөйтіп, 1993 жылдың 16 желтоқсанында – тура Тәуелсіздік күні театр М.Әуе­­­зовтің «Қарагөз» трагедиясымен шымылдығын ашып еді. Сол күні театр­дың 500 орындық залына сыймаған халықтың жартысы іштегі кө­рер­менді күтіп жүріп, сыртта, қақаған суықта қой сойып, дастарқан жа­йып, ұлан-асыр той жасағаны әлі есте.
Орал театрының  аяғынан тұрып кетуі үшін елі­міздің түкпір-түкпірі­нен 20-ға жуық кә­сіби маман шақырылды. Атап айт­қан­­­­да, сол кездегі артистер­дің ба­сын құ­рап, театр­дың тарихындағы ал­ғаш­қы қо­йы­лымдарды сахналаған ре­­­­жис­­­­серлер Жам­былбек Есенбеков пен Ел­­­кен Жыл­қы­ши­нов – Арқалық­тан, ҚР еңбек сі­ңір­ген ар­тистері Қайып­бер­ген мен Ша­һар­бану Есенқұ­ловтар – Жез­­қазғаннан, театр­дың ал­ғашқы ди­­ректоры әрі артист Амантай Сұл­­тан­ғалиев пен ҚР Халық артисі Гүлнар Жа­­қы­пова – Атыраудан, Мұрат Ахманов пен Ха­зима Нұғманова – Талдықорған­нан, жас түлектер Боранбай Молдабаев, Жан­­кел­ді Тілекқабылов, Айнұр Тіле­бал­диева (Жү­гінісова) – Алматыдан, Мық­ты­бай Жы­лыбаев – Қызылордадан, Темір­бо­лат Есен­ғалиев – Шымкенттен, Сайлау Сем­­баев, Сәтқали Әуелбаев – Атыраудан, Тель­­ман Имашев, Гүлбар­шын Әбішева, Би­­бігүл Иса­лиева, Мұсағали Бектенов, Бақ­­­тыгүл Жақыпова Оралдан және облыс ау­дандарынан келді.
Қысқа мерзім ішінде театр ұжымы жа­ңа буын артистермен толығып, кәсіби өнер ор­дасына айналды. Олай деуі­міз­дің дәлелі, ша­ңырақ көтергеніне небәрі бес жыл бол­ғанда театр ұжымы алғаш рет Та­раз қа­ла­сын­да өт­кен VІ рес­пу­бли­ка­лық театрлар фестиваліне қатысып, С.Асыл­­­бе­­ков­тің «Бір түнгі оқиға» (ре­жис­сері М.Ах­манов) дра­масымен фес­ти­валь­дың бас жүлдесін қан­жы­ғасына бай­лап қайт­ты. 2003 жылы  Орал қа­­­ла­сын­да ұлы Махамбеттің 200 жыл­­­ды­ғына ар­­­налған ХІ респу­бли­ка­лық театрлар фес­ти­­валінде Иран-Ға­йып­тың «Махамбет» тра­гедиясымен І орынды же­ңіп алды. 2008 жы­лы Ақтау қаласында өт­­кен ХVІ рес­пу­бликалық театр­лар фес­ти­ва­лінде режиссер Мұ­­­қан­ғали То­ма­нов­тың «Ка­ли­гу­ла» қо­йы­лы­мы «Ең үздік де­бют» аталымына ие бол­ды. 2012  жыл­дың қа­­зан айын­да Қоста­най­да өткен І.Ома­ров­тың 100 жыл­­­дығына ар­налған рес­пуб­ли­ка­лық театрлар фес­ти­ва­лі­не Г.Го­рин­нің «Атың өшсін, Геро­страт!..» тр­а­­­­­­ги­­­­ко­медия­сымен (ауд. Қ. Тө­­ле­уішев, реж. М.Томанов) қа­ты­­сып, же­ті ата­лым бо­­­­­йы­н­­ша жеңім­паз атан­­ды. Ай­та берсе же­тістік аз емес.
Мұрат АХМАНОВ, ҚР еңбек сіңірген артисі, режиссер, Т.Жүргенов атындағы Қазақ ұлттық өнер академиясының оқытушысы:
– Ашылғаннан кейін де қанша­ма қиын­дық болды. Екі жылдан кейін ре­жис­­сер­ле­ріміз кетіп қалып, қо­йы­лым­дар­ды үлкен тә­уекелге барып, өзіміз қоюға мәжбүр бол­­­дық. Бірақ, шүкір, театр жа­был­ма­ды, қиын кезеңнен аман өттік. Орал теа­тры­­ның менің өмірім­дегі орны ерекше. Шы­­ғарма­шы­лы­ғыма, отбасылық өміріме де үлкен өзгеріс алып келді. Егер сол кезде Тал­дықорған театрынан Оралға кетіп қал­мағанымда, театрда әлі қатардағы актер бо­лып жүре берер ме едім, кім біледі?! Ре­жис­сер болар ма едім, жоқ па? Қазіргі биі­гіме жетуіме Орал театрының ықпалы өте зор.