Ұлттық тәрбиеге негізделмейінше, жастардың бойында отандық патриотизмді қалыптастыра аламыз ба?

Намазалы ОМАШЕВ, Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті журналистика және саясаттану факультетінің деканы:
– Ұлы Мұқаң «ел боламын десең, бесігіңді түзе» де­ген­де нені айтқысы келді? Оның негізгі айтпақ ойы әр ба­ла ең алдымен өз отбасы, ошақ қасында тәрбие алып, өсуі керек дегенге саяды. Яғни әр адам өз үйін­де дұрыс тәр­бие алатын болса, ол болашақта өз елі­нің де сүйікті аза­матына айналады. Тәрбиенің ішінде ең маңыздысы – ұлт­тық тәр­бие. Себебі ұлт­тық тәр­бие­ні ешкім қолдан ұйым­дас­тыр­ып, не болмаса ас­­паннан ала салған жоқ. Ол – атадан балаға тарап, бү­гін­ге дейін жасап келе жат­қан құн­ды­лық­тардың бірі және ең маңыздысы. Әр ұлттың тәрбиеге қа­тысты өзіндік ерек­шеліктері бар. Қазақи тәрбиедегі басты ерек­­шелік деп ба­ланы бесіктен бас­тап кіші­пейіл­дікке, батыр­лыққа, бі­лім­ділікке, өнер­ге үйрету дер едім. Егер біз жастарға ұлттық тәрбие бер­месек, олар­дың бойында отандық патриотизмді қа­­лып­тас­­ты­ра алмаймыз. Ал ұлттық патриотизм шы­найы­лық­қа, әді­­леттілікке негізделеді.

Манарбек ІЗБАСАРҰЛЫ, Қазақ ұлттық аграрлық университетінің аппарат жетекшісі, Жазушылар одағының мүшесі:
– Бұл сұраққа «жоқ» деп кесімді жауап беруге болады. Себебі ұлттық тәр­биеге негізделмейінше, отандық патриотизмді қалыптастыра ал­май­ты­нымыз – ақиқат. Әрине, қазіргі кезде кейбір мамандарымыз «ұлттық тәрбиеден ажы­рап бара жатырмыз» деген пікір айтады. Бұл пікірге келісуге де, келіспеуге де бо­лады. Бірақ өз басым екінші жақты қолдаймын. Өйткені егер түп-та­мы­ры­мыздан ажырап кеткен болсақ, бүгінде қазақша сөйлеп, ұлттық дәстүрімізді мүл­­дем ұмытып кеткен болар едік. Аллаға шүкір, қазір біз өзіміздің дәс­тү­рі­міз­ді, ата дінімізді берік ұстанып келе жатырмыз. Тек өз балаларымыз ғана емес, өзге ұлттың бүлдіршіндері де қазақ тілінде еркін сөйлейді. Қазір біздің ал­­дымыздағы негізгі мақсат – осы өзге ұлттың балаларын қазақ мәдениетін, қазақ дәстүрін терең түсініп, сыйлауға үйрету жұмыстарын қолға алу. Ал өз ба­лаларымыз қай уақытта болса да туған тамырынан ажырап кетпейді. Қа­зіргі күні «отандық тәрбие» және »ұлттық тәрбие» деген ұғымдардың жеке-жеке қол­­да­нылып жүргені белгілі. Менің ойымша, осы екі ұғымды бір-біріне жа­қын­датып, тек ұлттық тәрбиеге негіздеу керек. Себебі тек ұлттық рухпен, ұлт­тық тәр­бие­мен сусындаған бала ғана өз елінің нағыз патриоты бола алады.

Наурызбай БАЙҚАДАМОВ, Қорқыт ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университетінің проректоры:
– Отаным дейтін адамның бойында ұлттық рух, ұлттық на­мыс болуы керек. Ұлттық рух әр баланың бойына өз от­ба­сында себілуі қажет. Менің ойымша, отаншылдық баланың кішкене күнінен отбасында алған тәрбиесінен қалыптасады. Оны ақша немесе басқа қымбат дүниеге сатып ала алмайсың. Біздің «патриотизм» деген ұғымды шынайы түсінетін уақы­тымыз жеткен сияқты. Сондай-ақ тек «патриот» қана емес, «ұлттық патриот» деген ұғымды әр баланың санасына құюымыз керек. Бұл үшін, әрине, әр балаға ұлттық тәрбие берудің маңызы ерек­ше. Біз ірі ұлтқа айналуымыз қажет. Бұл қазақ ұлтын өзге ұлттардан биік қою деген сөз емес, оның мағынасы бізден озып кеткен елдердің деңгейіне жету дегенді білдіреді. Ал мық­ты, патриот ұрпақ тәрбиелеу үшін, қайталап айтайын, бізге ұлттық тәрбиеге көп мән беру қажет.