Қазақстанның сыртқы имиджін көтерудің қандай тиімді жолдарын ұсынасыз?
Шархан Қазығұл, публицист:
– Сыртқы имиджімізді көтеретін басты параметрлер, негізінен, саясатымыздан, экономикамыздан, мәдениетімізден, ғылымымыздан және спорттағы жетістігімізден ерекше көрінетініне ешкімнің таласы жоқ. Ядролық қарудан бас тартумыз біздің әлем алдындағы абыройымызды асқақтатқаны рас. Және соңғы Олимпиададағы Қазақстанның ірі жеңісі. Ендігі жерде өнеріміз бен әдебиетімізді әлемдік деңгейге шығарудың жолдарын қарастыру керек. Екінші үлкен мәселе – бізді басқа халықтардан ерекше көрсететін бір басымдылық – біз күй мемлекетіміз ғой, күй арқылы адамзатты тамсандырсақ, тамаша жеңісіміз сол болар еді. Бірақ осы істе қазақ буржуазиясының өнерге деген жомарттығын оятпай, бұл шаруа жүзеге аспайды. Ешкім тарихта байлығымен қалмайды. Рокфеллерді қазір ел ұмыта бастады. Тарихта бай адам жомарттығымен ғана қалады. Третьяков сияқты.
Болат Мүрсәлім, «31-арнаның» ақпараттық бағдарламалар директоры:
– Саясаттануда «мемлекеттің моральдық бейнесі» деген ұғым бар екен. Ол бейне – мемлекеттің саяси жүйесінен бастап, азаматтардың құқының қорғалуы, «көше демократиясының» сақталуы, кедейшілік пен жемқорлық деңгейіне дейінгі кең ауқымды қамтиды. Яғни әуелі өз ішіңді жөндеп алмасаң, 110 елге хабар таратам, халықаралық жиындар өткізем деу – бос әурешілік. «Бөрі арығын білдірмес, сыртқа жүнін қампайтар» деген қағида Қазақстанның сыртқы имиджін көрсетуге жүрмейді. Сондықтан біз ең бірінші кезекте «мемлекеттің моральдық бейнесін» жақсы жағынан қалыптастыруымыз керек.
Дүкен Мәсімханұлы, ақын:
– Гуманитарлық салада ұлтымыздың дәстүрлі өнері мен мәдениетін жандандырып, оны тым болмағанда, әлемдегі жетекші елдердің халқына насихаттауға күш салуымыз керек. Мәселен, Батыс елдерінің туристері біздің елге ешқашан да балет биін тамашалап, опера тыңдау үшін келмейді. Есесіне, біз оларға халқымыздың дәстүрлі өнерін көрсетейік, ұлттық спорт ойындарымызды тамашалатайық. Біздің ата-бабаларымыздың өз заманында күллі жер бетіне өркениет таратқанына көздерін жеткізейік. Ол үшін туризм саласын орнынан тұрғызу керек. Бір күлкілі жағдай, туризм десе, біздің шенеуніктер «Көлсайды», «Бурабайды» көрсету деп түсінеді. Біз осындай танымнан арылмайынша, туризмді ешқашан дамыта алмаймыз. Міне, осы жағдайлардың бәрі айналып келіп елдің сыртқы имиджін көтеретін болады.
Ахмет Аляз, «Қазақстан-Заман» газетінің бас редакторы:
– Қазақстанның сыртқы имиджін көтеру саясат, экономика, мәдениет сынды үш бағытта жүруі керек.
1.Қазақстан халықаралық маңызы бар жиындарды көптеп өткізіп келеді. Бұл, біріншіден, еліміздің саяси ұстанымын, ұйымдастырушылық, көшбасшылық қабілетін танытса, екіншіден, әлемнің бірқатар елінің президенттері мен премьер-министрлері өз аяқтарымен келіп, елімізді өз көздерімен көріп жатыр. Және көптеген халықаралық ұйымдарға мүше болу арқылы біз әлемнің бір мүшесі екенімізді дәлелдедік.
2. Мысалға мәшине дегенде жапондар мен немістер еске түседі. Осы тұрғыдан алғанда, өзіндік бренд қалыптасу керек.
3. Ағылшынның гольфі, Италияның операсы бар. Сол сынды қазақты танытатын мәдениетте де бренд керек. Ол күйіңіз бе, ол көкпарыңыз ба – ол жағын ойласу керек.