Қағаз ойғыш қайдан шыққан?

Тігінді жасауды қағаз тескіш құралсыз жүзеге асыру мүмкін емес. Осы бір орысша «дырокол» деп аталатын құралды кім ойлап тапты екен?
Жамбыл Тоқмырза, Семей қаласы
Дөңгеленген екі серппелі аяқшалары­ның көмегімен қа­ғаз­­дың кез келген қа­лың­дығын қиып түсетін құралдың «құді­ретіне» шынында да қарап отырған жан таң­ғалады. Ресми деректер осы қағаз тес­кіш құралды неміс өнертапқышы Фридрих Зеннекен ойлап тапқан дейді. Бонн қала­сынан шыққан өнер­тапқыш 1886 жылдың 14 қарашасында осы бір құрал­дың патентін алған екен.
Алайда осы ретте тағы бір қызық дәйек те соңғы кез­де тілге тиек болып жүр. Оған құлақ түрсек, қағаз тесетін құ­рал­ды ең алғаш ойлап тапқан әйгілі фи­лософ, «Таза ақылдың сыны» атты еңбек­тің авторы Иммануул Кант дейді. Қазіргі қолданыстағы 5 мм ойықты «қағаз тес­­кіштен» оның айырмашылығы ойығы­ның сәл қалыңдығында, яғни ол 11,6 мм бо­лыпты. Канттың ой­лап тапқан құралын осы бір ғана ерекше белгісінен-ақ тануға бо­лады екен. ХІХ ғасырдың ортасына дейін И.Канттың құжаттарынан басқа мұ­қият тесілген бірде-бір қағазды ұшы­рас­паса керек. Мұқият ойылған Канттың ал­ғашқы құжаты 1799 жылдың желтоқ­саны болған­дығына қарап, қағаз тескіштің тарихын сол кез деп белгілеген көрінеді.