Меркалли шкаласы нені өлшейді?

Жер сілкінісінің қуатын Меркалли деген шкаламен де өлшеп жатады. Бұл қандай өлшем? Өзге шкалалардан айырмашылығы не?
Жанболат ТӨЛЕУБЕКОВ, Алматы қаласы
Жер сілкінісінің қуатын халықаралық өлшем бірлігі ретінде қабылданған бірнеше шкаламен өлшейтінін білеміз. Зілзаланың қуатымен бірге, оның интен­сив­тілігін өлшейтін де шкалалар бекітілген. Ресейде сілкіністің қарқынын Медведев-Шпонхойер-Карник шкаласымен, Еуро­пада еуропалық макросейсмикалық шкаламен, АҚШ-та Меркалли шкаласымен, Жапонияда Жапон метеорологиялық агенттігінің 7 балдық шкаласымен өлшейді. Меркалли өлшемі бойынша жер сілкінісінің жітілігі сыртқы белгілер бойынша мөл­шерленеді. Мұны америкалықтар әдетте жерасты дүмпулерінің қуаты мен басқа да ерекшеліктеріне қатысты дәл мәліметтер болмаған жағдайда қолданады. Бұл шкалада интенсивтілік Рим цифрлары­мен белгіленеді. Қазіргі уақытта ғылымның соңғы жаңалықтары мен озық техноло­гиялардың арқасында Меркалли әдісі бірте-бірте қолданыстан ығыса бастады. Бұл өлшем бірлігі Джузеппе Меркаллидің есімімен аталған.