Құран оқылғанда пышақты жасыруға қатысты пәтуа бар ма?

Үлкендердің Құран оқылғанда пышақты жасырып қоятыны бар. Исламда оған қатысты пәтуа бар ма?
Кез келген халықтың өмір сүру ерекшелігіне байланысты өзіндік салттары мен ырым-тыйымдары қалыптасатындығы ақиқат. Дәстүрдің озығы бар, тозығы бар демекші, кей дәстүрлер уақыт талабына сай өзгеріп, кейбірі ұмыт қалып жатады. Сегізінші ғасырдан бастап ислам дінін қабылдаған халқымыздың арасында исламның келуімен көптеген ескі әдеттердің өзгеріп, шариғатқа қайшы келмегендерінің жалғасын тапқандығы белгілі. Сондай ырымдардың бірі – Құран оқылғанда пышақты алып тастау.
Негізі кез келген ырым немесе тыйымның астарында өмірлік тәжірибе бар. Пышаққа қатысты ел арасында пышақтың жүзін жоғары қаратып қоймау, пышақты сабы жағымен беру, біреуге пышақ кеземеу, кішкентай бала түнде шошымасын деп жастығының астына пышақ қою, т.б. деген секілді ырымдар тараған. Негізінен ислам фиқһына қатысты әуелгі кезеңдегі классикалық фиқһ кітаптарында Құран оқылған кезде пышақ, сүйек болмасын немесе ыдыста тамақ тұрмасын деген ешқандай пәтуа жоқ. Алайда, оның астарында бәрібір исламдық элементтер бар. Мәселен, хадисте сүйектің жындардың азығы екендігі айтылған. Сонымен қатар асты алып кетудің де түбінде дастарханның таза болуына мән беру жатыр.
Ал пышақ мәселесіне келсек, ол Құран оқыған кезде жын соққан адамдар құтырып кетіп, сол пышақпен айналасындағыларға қатер төндіруі мүмкін деген сақтықтан туындаған орынды әрекет. Құран оқыған кезде әлгіндей кісілердің арқасының қозып, құтырып жататындығы көптеп кездесетіндіктен, бұл – өмір шындығымен расталған жағдай. Сондықтан, Құран оқылатын кезде сақтық ретінде пышақты жинап тастау қажет.
А.Әділбаев