Құдайдың өзін кім жаратқан?
Алла жаратылмағаны үшін Алла емес пе? Мысалы, әскерлер бұйрықты қолбасшыдан алады. Ал, қолбасшы бұйрықты патшадан алады делік. Ал енді «Патша бұйрықты кімнен алады?»,- деп сауал қоя алмаймыз. Өйткені, патша да бұйрықты біреуден алса, онда ол патша бола алмайды.
Тағы бір мысал, мешіттегі жамағаттың бәрі намазда бір имамға ұйиды. Ал, сол имам басқа бір адамға ұйыса, ол имам емес жамағаттың бірі болып қалады. Сол сияқты Алланы да басқа бір Алла жаратса, онда жаратылған мұндай Құдай, Құдай бола алмайды. Өйткені, біз «Алла» деп о баста еш жаратылмаған, ешкімге мұқтаж емес, сипаты жаратылғандардан бөлек, күллі ғаламзаттың шынайы Иесін ғана айтамыз.
Егер Алланы басқа бір Алла жаратты десек, ол жаратқан Алланы да басқа бір Алла жаратуы тиіс. Оны да басқа бір Алла... Міне, осылайша алғашқы қойған сұрағымыз тізбектелген күйі шексіздікке дейін жауапсыз жалғаса береді. Еш жаратылмаған, бастауы жоқ мәңгі бір Алланы күмәнсіз қабылдағанда ғана сұрағымыз қанағаттанып, көңіліміз жай табады.
Бабалар сөзінде:
Күні-түні ойымда бір-ақ Тәңірі,
Өзіне құмар қылған оның әмірі.
Халиққа* махлұқ** ақылы жете алмайды,
Оймен білген нәрсенің бәрі-дәһрі.
... «Ақылға сыймас Ол Аллаһ
Тағрифқа тілім қысқа-ақ». (Абай)
*Халиқ-жаратушы
**махлұқ-жаратылған
mazhab.kz/kk/maqalalar/gibratnama/qudaidyn-ozin-kim-jaratqan-1482/
