Алкоголизм - қауіпті ауру: қауіп факторлары қандай?
Алкоголизм – спирттік сусындарды ішуге физикалық және психикалық құмарлықпен байланысты қауіпті ауру, - деп хабарлайды Alashainasy.kz ҚР Денсаулық сақтау министрлігінің телеграм арнасына сілтеме жасап.
Алкоголь адамдардың өмір салтына үлкен әсер етеді. Алкоголді шектен тыс тұтынатын адамдарда өндірісте және тұрмыста жарақат алу жағдайлары 1,8-2 есе жиі кездеседі, олар көбінесе қоғамға қарсы әрекеттерге кінәлі болып табылады. Мас күйінде жылына ұсақ бұзақылық әрекеттерінің шамамен 76%-ы, қылмыстық қылмыстардың 82%-ы, бұзақылық әрекеттердің жартысынан көбі және негізсіз қатыгездік жағдайлары жасалады. Алкоголді шектен тыс тұтыну - некені бұзудың, туа біткен деформацияның, зинақорлықтың және жыныстық жолмен берілетін аурулардың таралуының жалпы себептерінің бірі.
Алкоголизм уытқұмарлықтың бір түрі, құрамында этил спирті бар заттарды тұтынуға тәуелділікпен, психикалық және физикалық тәуелділіктің дамуымен, абстиненттік синдромымен, жеке тұлғаның психикалық, физикалық және әлеуметтік деградациясымен сипатталады. Кез-келген ауру сияқты, алкоголизм кенеттен пайда болмайды, бірақ оның клиникаға дейінгі көріністері бар - тұрмыстық маскүнемдік.
Алкоголизмнің профилактикасы: бір жағынан, алкоголді өндіру мен тұтынуды әртүрлі кезеңдерде - мемлекеттік, әлеуметтік, отбасылық, жеке бақылауды; екінші жағынан - алкогольді асыра пайдаланатын адамдарды ерте анықтауды және оларға тиісті медициналық-психологиялық көмек көрсетуді көздейді.
Жасөспірімдік және тіпті балалық шақтағы ең ерте кезеңдерде алкоголге бейім адамдарды анықтау (бұл үшін екі нақты факторға назар аударуға болады - ата-ананың отбасында алкоголді тұтынудың тұқым қуалаушылығы мен ерекшеліктері) және оларға медициналық және әлеуметтік қызметтердің үнемі назар аударуы.
Балаларға, жасөспірімдерге және ересектерге алкоголдің ерекшеліктері, оның денсаулыққа, мінез-құлыққа және өмірге қауіпті салдары туралы хабарлау.
Қауіп факторлары:
• Жеке адамның психикалық немесе физикалық денсаулығына қатысты проблемалар;
• Алкоголик ата-анадан туған және тәрбиеленген балалар;
• Алкоголді үнемі тұтынатын адамдармен сөйлесу және құрдастарының қысымына төзімділіктің болмауы;
• Жеке қасиеттер (төмен интеллект, өзін-өзі төмен бағалау, көңіл-күйдің өзгергіштігі, өзіне деген сенімсіздік, әлеуметтік нормаларды, құндылықтар мен мінез-құлықтарды ұстануға құлықсыздық және т. б.);
• Жыныстық өмірдің ерте басталуы;
• Отбасындағы жиі ұрыс-керіс, отбасындағы табыстың төмен деңгейі;
• Мектептегі нашар үлгерім, оқуға құлықсыздық;
• Туыстарымен, құрдастарымен қарым-қатынас кезіндегі проблемалар.
Қорғаныс факторлары:
• Отбасындағы әл-ауқат, отбасы мүшелерінің бірлігі, жақсы тәрбие, отбасындағы ұрыс-керістің жоқтығы;
• Жоғары интеллект, физикалық және психикалық денсаулық, стреске төзімділік;
• Байлықтың жақсы деңгейі, тұрғын үймен қамтамасыз етілуі;
•Тұрақты медициналық бақылау;
• Елді мекенде қылмыстың төмен деңгейі;
•Жоғары өзін-өзі бағалау, туындаған мәселелерді тиімді шеше білу, қысымға төзімділік, эмоциялар мен мінез-құлықты басқара білу;
• Қоғамдық нормаларды сақтау.
