Теңге бағамы нығая ма? Сарапшылар жауап берді
Қазақстан валютасы бір жылда бірден 10%-ға әлсіреді. Бұл туралы үкімет отырысында Ұлттық банк басшысы Ерболат Досаев айтты. Ол теңгенің құнсыздануының негізгі себебін коронавирус деп санайды. 2020 жылдың қаңтарында доллар айырбастау пункттерінде 378-ге сатылды, ал бүгінде 420 теңге немесе одан да артыққа бағаланады. Қазақстандық экономистердің пікірінше, теңге жақын арада айтарлықтай нығаймайды, деп хабарлайды Stan.kz ақпарат агенттігі "КТК" арнасына сілтеме жасап.
Ұлттық банк басшысы былтырғы көңіл көншітпейтін мәліметтерді жариялады. Оның айтуынша, жылдық инфляция 7,5 болдыы, ал теңге бағамы 10%-ға әлсіреді. Досаев теңгенің құнсыздануының негізгі себебін коронавирус деп санайды. Сонымен қатар, ҰБ төрағасы мұндай құнсыздану тек теңгеде ғана байқалмағанын атап өтті.
"2020 жылғы желтоқсанда теңгенің айырбас бағамы 1%-ға - бір доллар үшін 425,07 теңгеден 420,91 теңгеге дейін нығайды. Жалпы, өткен жылы ұлттық валюта дамушы елдердің басқа валюталарымен қатар инвесторлардың тәуекел активтерінен шығуына әкелген коронавирус дағдарысы кезінде әлсіреді", - деді ҚР Ұлттық банкінің төрағасы.
Қазақстандық экономистер Ұлттық банк басшысымен ішінара ғана келіседі. Олар коронавирус экономикаға кері әсер еткенін мойындайды. Бірақ, сарапшылардың пікірінше, теңгенің құнсыздануының басқа себебі бар. Бұл - мұнай нарығындағы жағдай.
"Мұнай бағасын төмендеткен бірінші нәрсе - Сауд Арабиясының Ресеймен келісімге келмеуі. Бұл оның сәтсіздігі. Содан кейін мұнайға қатысты жағдайға наурыз айында басталған пандемия қосылды. Курсты ұстаудың мәні жоқ екені белгілі болды, оны жіберген дұрыс", - деді экономист Арман Бейсембаев.
Сарапшылардың болжамы бойынша мұнай қымбаттайды. Әлемдік экономиканың біртіндеп қалпына келуі жағдайында қара алтынға сұраныс қайта артады. Бірақ бұл ретте теңге нығая ма, жоқ па - ол уақыт мәселесі.
"Долларды 350 теңгеден теңге көреміз бе - бұл өте күрделі сұрақ. Неліктен? Себебі бізде бюджет бар. Бағам инфляцияға қарай түзетілуі керек. Ол бізде төмен емес. Егер ТМД-ның барлық елдері бойынша білетін болсаңыз, Қазақстанда ең жоғары инфляцияның бірі &ndash 7-7,5. Ресейде бұрын-соңды болмаған төмен инфляция тіркелді - 4,5%. Неліктен? Сондықтан бұл үкіметке қатысты сұрақ", - деді Арман Бейсембаев.
Теңге бағамы, әрине, Ресейдегі жағдайға байланысты. Ұлттық банктің мәліметінше, рубль бір жылда 19%-ға әлсіреді.
"Мен бірінші кезекте АҚШ-тағы саяси жағдайды атап өткім келеді - оның белгісіздігі, сондай-ақ Джо Байденнің экономикалық даму жоспарларының белгісіздігі мен жоқтығы. Екіншіден, фьючерстер нарығы әсер етеді. Ішкі факторлардың болашағы туралы айтатын болсақ, олар айтарлықтай жарқын. Қазақстанның да, Ресейдің де экономикасын дамытуға арналған болжамдар оң. Қазақстан экономикасы 2%-дан астам өсімді жоспарлап отыр", - деді РФ Үкіметі жанындағы Қаржы университетінің доценті Валентина Диденко.
Қазақстандық және ресейлік сарапшылар бір нәрсеге келіседі: көп нәрсе коронавирус жағдайына байланысты. Егер жаппай вакцинация жақын арада басталса, әлемдік экономика баяу қалпына келеді. Мұнай бағасының өсуі қазақстандық теңгенің нығаюына да септігін тигізеді. Алдын ала болжам бойынша, ұлттық валюта 20-ға жуық позицияға ие бола алады.
