Ақберен ЕЛГЕЗЕК: Мөлдіреген жүректе жан әдемі, Жаратқаннан ұялған Ар әдемі
Ақиқат
Оралмай қап кешкі бір серуендерден,
Құмға сіңіп, қираған керуендермен,
Бұл жалғанды сүймеген мұңлықтармен,
Күн астында қақталған құрлықтармен,
Шындық үшін баз кешкен шаһиттермен,
Тамшыларда тұңшыққан мұхиттармен,
Күдіктерден мертіккен армандармен,
Шың басында ентіккен ормандармен,
Ақ параққа түспеген дастандармен,
Ақ бұлттары адасқан аспандармен,
Шылымдармен ең соңғы, шегілмеген,
Бұрымдармен кеудеге төгілмеген,
Соңғы бейне сақталған таспалармен,
Сахналарда тапталған маскалармен...
Біздің басқа қонбаған бақытпенен,
Тектен-текке өртенген уақытпенен,
Күннің нұры сырғыған сілемдермен,
Оранып ап жап-жаңа кілемдермен,
Иегіңмен соңғы түк тебіндеген,
Көйлек киіп ең соңғы кебін деген,
Мойындарды қажаған қамыттармен,
Қайыңдардан қашалған табыттармен,
Табандарға қадалған жаңқалармен,
Құшақтасып қураған қаңқалармен,
Тарам-тарам сүрлеулер, тармақтармен,
Бізден бұрын аттанған аруақтармен,
Бір өкініш аңқыған келбетіңнен,
Жоғаламыз бір күні жер бетінен!
БАСТЫҒЫРЫЛУ
Түсініксіз түсімдегі қарамойыл қарғалар,
күдігім боп қарқылдап ап, үрейіме жалғанар.
Содан кейін ұя салып бұтақтанған шашыма,..
қорқынышты сөздер болып түйсігіме сорғалар...
Түйсігімнің ортасында иірім бар құйынды,
ортасына тартар мені, шыр айналтып миымды.
Мен түсімде сұрап жүріп, жылап жүріп табамын,
ешқашанда салынбаған үйімді.
Ол қара үйде өмір сүріп жатады екен өткенім,
бауырларым... естерінде елесім де жоқ менің.
Қарғаларға қарап қойып дән шоқиды аулада,
қалып қойған баяғыда менің көңіл-кептерім...
Ол қара үйде әкем, апам, ағам және кәрі анам
өмір сүріп жатады екен, бұрынғыдай...жаңадан...
Аттай алмай жүреді екем босағадан, қиналып...
Қара итке айналады қолымдағы чемодан...
Бағана боп ыңырсиды күніертеңгі жел дүлей.
(жан-жағымнан бақылайды қимылымды ел, білем)
Қаңғырамын, қара итімді қарғыбаудан тартқылап...
Үйді айнала жүгіремін... терезесінен телмірем...
(ешкім маған сәтке назар аудармайды дейді екем)
Терезеге қарап қойып, күрсінеді кейде әкем...
Бәрін тастап, байансызға кетіп бара жатамын...
Өзім – өзім емес екем, жел ұшырған жейде екем...
Бір күрсініс жетер бір сәт моласы мол даладан.
Қалш-қалш етіп дірілдейді шам одан...
Селк-к етем де, оянамын... қабырғаны сипақтап,
Қара бөлме – чемодан?..
ҚОБЫЗ-ЖҮРЕК
Күн мен Түннің арасында ес жатқанда ауысып,
Тарғыл-тарғыл кіл күмәндар кезіп жүрер бау ішін.
Дүниедегі бәр дыбыстар бір арнада қауышып,
Түйсігімнен күдірейер дүр қобыздың дауысы.
Аруақтармен би билеген елестесе бір бақсы,
Көкейімнің қылын қозғар ішімдегі шырақшы.
Көксеңгірдің көкірегін қарс айырса зарлы үн,
Сен білерсің, түсінерсің, бұл Жалғанның тарлығын.
Ол ұлы Күй бір-ақ сәтте мыңжылдықты өткерер,
Көз алдыңда мұхиттай боп тербеледі ақ көде...
Кенет, сені бөлек жерге қондырады тылсым күш,
Жан-жағыңнан өлекшіндей қанат қағып күрсініс,
Алаңғасар дүниені дауыл алып жоғалар,
Ал, ауада қалқып жүрер ауылдағы молалар.
Қобыз үні сыпырып ап мөлдір аспан терісін,
Мақпал бұлттар таласады алақандай жер үшін.
Сонсоң, анау ғарыш жақтан ысқырынғанда түнгі ызғар,
Бұршақ-бұршақ саулап жатар жұмыр-жұмыр жұлдыздар.
Мақшарланған ақшам сондай!
Сен қапысыз аңдап қал,
Жер бетіне самсай қонар періште мен аруақтар.
Жиын болар содан кейін...
Қобыз үні мәңгілік!
Тәңір жақтан құйылады ноталардың жаңбыры!..
Бастау болып түйсігім тұр азандаған үнге осы.
Бірақ, бірақ байқау керек, сайтан оны білмесін!
...Жан-жүйкемнен өріп алып қырауланған пернесін,
Қобыз-жүрек,
Бір күндері үнсіз қалып жүрмесін...
КӘРІ БАЛА
Қала шеті.
Күл-қоқыс.
Жаздың күні тымырсық.
Қайыршылар арықтан әндететін ыңырсып.
Лас сөздерден жиіркеніп бұлың-бұлың көшемен
Күнде өтеді бір жетім, тумай жатып есі өлген.
Қайыр сұрап шығады ол, кәрі шалдық түр-өңмен.
Жап-жас бала бірақ та. Жеті жасар. Білем мен.
Белгісіз бір ауруға душарланған өгей ұл.
Өкініштен-өксіктен жыбырлайды көмейі.
Қоғам деген мен үшін – сол жетім мен өңгелер.
Тақияға ескірген соқыр теңге дөңгелеп
Түсе қалса,
Сырқаттан айығам деп ойлайды.
Қолындағы шыбықты аспап қылып ойнайды.
Кімді іздеп жүр бұл бала тым қатыгез әлемнен?
Ұйытардай қаныңды, ұйқасы жоқ өлеңмен.
Дерт меңдеген денесін,
Елес кезген санасын...
Қаптап жүрген кіл пенде қайырылмайды жаны ашып.
Бүгін де сол... күл-қоқыс.
Айнала-маң тымырсық.
Арық іші алқаштар қозғалады ыңырсып.
Кәрі бала шыбықты аспап қылып... жылады.
Құдайым-ау, шыбықтан сыбызғы үні шығады!..
ТҰМАН
Менің нала-мұңымнан жаратылған
дала – тұман...
түкпірінде тұманның періште жүр,
пейіш нұры тамшылап қанатынан...
қалар ма екем айырылып тағатымнан,
уақыт нұры тамшылар сағатымнан,
нәрестенің іңгәсі құмығады,
жусаннан жаңа туған;
жұпар буы шыға алмай қауыздардан,
Сөздер – ауыздардан;
күмәнді Ойдың айналып құрбанына,
Ес жатыр бауыздалған...
О, сұмдық-ай, көрініс ауыр қандай!
Көзі ақшия тұншыққан дауылдардай
Аппақ тұман!
тұманның түйсігінде
қаңыраған қазақы ауыл бардай...
Сіңіп барам мәңгірген ағайынға...
Сынған сәуле түседі орайыма.
Соқыр тұман және Мен...
«Мен» деппін ғой...
өзімнің де тұманнан жоқ айырмам...
АҢҒАЛАҚ
Барлық адамның аңғалағы* бірдей келеді
Эрнест Мулдашев
Пері өмірін келгендей қайталағым,
Айна ішінен жаныма жай табамын.
Қарашықта жұлдыздар ән салады,
Қара аспанның нұрынан Ай толады.
Өкінішіне өткеннің өкпелемей,
Жерұйыққа ақыры жеткен елдей,
Мен өзіме қараймын айна ішінде,
Мейірімнен тұтанған от көрердей.
Иесіз қалған күйіндей қыл қаламның,
Болашағы киесіз – бұл ғаламның.
Шиырланған жаһанның тамырымен,
Аппақ нұрды қуады түн қараңғы.
Түн қараңғы, басады сар Даланы,
Кірпігінен дірілдеп шам жанады.
Рухым кезіп іздейді кеңістіктен,
Беймекенде орныққан Шамбаланы.
Өткендердің босаған аңғалағы,
Түнегімен үңіліп, жанды алады.
Шым-шытырқ айнаның әлемінде,
Өз-өзімді таба алмай сандаламын...
*Аңғалақ – адамның бас сүйегіндегі көз ұясы
ПЕНДЕ МҰҢЫ
Періште перзент едім ғарыштағы,
Рухыма Тәңір тәнді бағыштады.
Жаратқанды сағынып жылап жаттым,
Жалғанменен еріксіз табысқалы.
Елігіп жұлдыздарға жолымдағы,
Бағымды жоғалттым ба қолымдағы.
Білмеген өлім сырын бала жүрек,
Шошыды құлпытастан қорымдағы.
Аллаға адал қайту антым еді,
Шаршатты тіршіліктің шарты мені.
Сенделіп екі дүние арасында,
Жаныма ауыр тиді Тән тілегі.
Рухым ұшса ортасы шеңберленген,
Еркіндіктен ес ауып, емделер ме ем...
Не сұраймын,
Не күтем,
Нені білем,
Мен сияқты бейүміт пенделерден?
Қым-қуыт күндер өтер дөңгеленген,
Кім туып, кімдер өтпес, шерленбеген.
Барар жерің беймәлім,
Бейтарапта,
Бейжауапты күтпеші сен де менен...
КҮЗГІ ҚАЛА. ЖАҢБЫРЛЫ КЕШ.
Тереземнің арғы жағы – күнелтудің амалы.
Күнелтуде мән қанша?
Хайуан болып ырылдауың керек шығар,
Жанарың
Жап-жасыл боп жанғанша!
Тереземнің арғы жағы – сұрғылт көше,
Үш көзі
Жыпылықтап кезекпен...
Өлең үшін ішу керек, ішкесін,
Шер тіленген өзекпен!..
Тереземнің арғы жағы – гүр-гүр мотор,
Отынан
Жаратылған газ көкшіл...
Асфальт қана жазар бәрін жадына,
Жазылары – сөз кекшіл...
Тереземнің арғы жағы – жетім жаңбыр, тілемсек.
Әйелдердің өкшесі...
Жапыраққа Күз жыр жазып жіберсе,
Жап-жарық боп кетсе есім!..
Тереземнің арғы жағы – тұмандықтар, ғаламдар...
Аузын ұрдым... ақшасын!..
Біреу маған қарап отыр жалаңдап,
Көзін қара!.. жап-жасыл!..
***
Бұрын,
Көңілімнің бағында гүлдеп тұратын үміттер.
Көкірегімдегі нұр шашатын күдік те.
Түні бойы өлең жазып,
Таң алды
Жанарымда жай ойнаушы ед, жігіттер!..
Кеше,
Талай-талай кітап оқып тартымды,
Ақыл-есім ойжетпеске талпынды.
Ондай кезде, мырзасынғандардың бетіне
Шашып кететінмін алтынды.
Құштарымнан жаратылып армандар,
Көктем келсе, тамшылайтын талдан бал...
Бүгін,
Жалған өрнегімен жауратты
Жалбыр-жұлбыр жауған қар...
Менен гөрі бақыттырақ секілді,
Мәйхананы мекен етіп алғандар...
Енді,
Ойламаңыз мен секілді ерді сіз,
Күз келді де, меңдеп алды жерді сыз.
...Жындарына еріп кетті бір адам,
Барар жері белгісіз...
ЖҰБАТУ
Жыла, Жаным!
Жалқы мұңлы,
жасырмай солқылыңды,
қоздыршы қанымдағы алтынымды!...
Жыла, Жаным!
Безгектей қалшылдашы!
Жалындап жалқын шашым,
маңдайымнан
Жазмышымның жазуы жарқылдасын!
Жыла, жыла!
Тек, жасыңды көрсетпеші!..
Мынауың бір ез ғой деп, ел сөкпесін!
Сыртым – адам, ал, ішім – жаралы құс...
Жасаған-ай, құсымды емдеп берші!..
Жә, қой енді, жыламашы!
Ешкімді кешірмеші!
Сен – мәңгілік Тәңірдің Есіндесің!
Күлші, қане, құшақтап көлеңкеңді!
Ол да күлсін... «Күлейік, досым!»-десін...
ЕЛЕГІЗУ
Іңірлер...
Қып-қысқа бір өмірлер...
Көше бойы – көмескілеу күбірлер.
Жүректегі үміт құсын үркітетін түнімен,
Жарқанаттар жамырайды көк үйлердің түбінен.
Іңірлер...
Көкжиектің ысқырығы - сыбызғының үніндей...
Аққан жұлдыз айдаһардың тіліндей.
Енді қанша ғұмырыңның қалғанын
Біреу санап тұрған сынды, білінбей.
Іңірлер...
Біз сүймейтін беймаза шақ, көңіл де.
Өксіктер бар, қараңғылық тозаңына көмілген.
Ай бұрымы, көкжілтімдеу өрілген,
Ақ сайтанның сақалындай көрінген...
Іңірлер...
Қып-қысқа бір өмірлер...
Телефонның жүрегіне таңбаланған нөмірлер...
Құштарлық пен үрей табы көрінер,
Құпия хаттың бұзылмаған мөрінен...
Іңірлер...
Қып-қысқа бір өмірлер...
Қызыл кеште нұр тамшылар көгімнен,
Мен отырмын хатқа қарап шошынып,
Маған келген үкім болар, тегінде?..
САЯХАТ
Шумақ-шумақ соқпақтар сілемденсе өлең боп,
Тыпыршыған жүрегім «жүрем!» - десе, елеңдеп.
Кеужіреген кеудеге, күн тығып ап кешқұрым,
Түнге сіңіп кетер ем, жалын құшып бестінің.
Оң жағымда көк бөрі, салақтатып көк тілін,
Сол жағымда көк қасқа - ер тимеген шоқтығын,
Әр бұтаққа байлауға көйлегімнің ақтығын,
Бара жатам сүйретіп көлеңкесін аттының.
Бара жатам бетке алып жалындаған батысты,
Қарт-құрт шайнап құртымды,
жусан жұлып ат үсті.
Таза ауадан масайып, ән бастасам бір рухты,
Шапалақтап көкте құс, қолпаштар ед мұңлықты!
Жанымдағы көкжалым ұлып берсе қосылып,
Жас төгілер ауадан, жерге жетпей шашылып.
Тыныштығы бұзылған тұра келер дала-аю,
Мың құбылып жазылар, гүлге толы самайы!
Сауырынан бестінің ақ тамшылар дөңгелеп,
Ақ маржандай шық болып, қонып жатар шөңгеге.
Дүбірлетіп бар маңды асып өтсем белден бір,
Дүр-дүр етіп ұшар ед шаһит рухы көрден бір.
Дербес менің дауысым жатқан кезде жаңғырып,
Еркіндіктің есінен кетпес едім мәңгілік!
Көк қасқаға ауысып, көк сағымды шұбыртып,
Кең даланы бір шолсам, көздерімді жүгіртіп.
...Бар жатса көз ұшы бейнем менің сұйылып,
Дүниенің төрт жағы сәлем берер иіліп!
РИТОРИКАЛЫҚ СҰРАҚТАР
Қала, сен бе күрсінген?.. үйлерің бе?
Бір тылсым бар көлеңке билерінде...
Түйсігімде боздайды қобыздар – мың,
Абыздардың тарта алмас күйлеріндей...
Дала, сен бе жылаған?.. жусаның ба?
Кім билеп жүр төсіңде, қу сағым ба?
Анау ару – Анам ба, теріс қарап,
Кімді қысып барады құшағында?..
Аспан, сен бе жөтелген?.. бұлттарың ба?
Мұз қатып тұр неліктен мұрттарында?
Анау жігіт Әкем бе,
басын шайқап,
қабақ шытқан арақтан ұрттарымда?!
Жаным, сен бе сөйлеген?
Тәңірім бе?
Қырық құбылған алаң бар көңілімде...
Анау бала – өзім бе – жаутаңкөзді,
жылылықты сезбеген өмірінде?..
Дәуренімді өшірген алақайлы,
талай сұмдық көрсем де талапайлы,
мен әлемді кешірем.
Бірақ қалай,
жұбатамын іштегі балақайды?..
КАЛЕЙДОСКОП
Жаратқан соң желді әнші қып,
бұрала билер тал шыбық.
Қиялмен Көкте гүл өсер,
Қара Жерден қар шығып!..
Тілесең,
жауап – сұрақ боп,
денеңе ауа тұрақ боп;
әуелеп ұшқан аппақ күй
сылдырай ағар, бұлақ боп;
қол созым мекен – жырақ боп;
құм мен тас кетер құрақ боп;
қара да қара түнегің,
құбылар, көкшіл шуақ боп...
Қаласаң,
сөзің – зат болып;
сеніскен досың жат болып;
қатпар да қатпар мұздықтар,
алаулап жанар, от болып;
құл дегенің – Бек болып;
бар дегенің – жоқ болып;
мінезден – көк ит,
ұяттан
ұлып бір берер көкбөрі!..
Аңсасаң,
уақыт іркіліп,
Ажалдан шығар нұр күліп;
Басыңа төгер жақұт тас,
Бақ құсы қалса сілкініп;
(айтып та айтпай не керек)
Аспаннан әуез себелеп,
Тұрған кезде елжіреп,
аңқиған адал аузыңнан
аңқ етіп ұшар көбелек!
ТАМШЫ МЕН ТАС
Бүгінгі түн – түн емес-ті,
Ай қарайды марқайып.
Тамшы желмен күбірлесті,
тас үстінде жантайып.
Көз тамшысы?
Құр елес – бұл!
Қандай қызық қойылым!
Мен өзім де шын емеспін,
Жаттың жалған Ойымын.
Көзімдегі жастың өзін
Мұң жаратқан, қамықпай.
Тамшы қонған тастың өзі -
Талып қалған жарықтай!
Аңқып ұрар шаш бояуы,
Ол да – ойнампаз, алдамшы.
Көз тамшысы – тастай ауыр,
Тас – қараңғы дәу тамшы.
Түн де, білем, түн емес-ті.
Түн – лүпілі тамырдың.
Өзім де енді шын емеспін, –
Ой көмілген қабірмін.
Ал, көз жасы өшетіндей...
Бұзылардай келісім...
Атып тұрып шешетіндей,
Тас қап-қара терісін...
Бүгін мүлде түн еместі,
Естіледі ақырғы үн.
Сағынумен бір елесті,
Тамшы ішінде жатырмын...
БАҒЫМ
Мен өмірді өзгертем деп талпындым.
Өмір мені өзгертті.
Сен де бірге меніменен, алтын Күн,
Ғарыш жақтан сез дертті...
Мен тағдырды басқа арнаға бұрам деп,
жаңғырыққа жолықтым.
Өлең – маған, мен Өлеңге сыңар боп,
қалған екем, соны ұқтым.
Мен адамды іздеп едім сыртымнан,
жасырынды ол ішке.
Көк сеңгірден бұлдырады бір тұлға,
Ақ қанатты періштем?...
Мынау әлем – жаратылған сезімнен
және сұлу өрістен.
Өз-өзімді көріп тұрмын көзімнен,
аппақ нұрлы пейіштен...
Мен әлемді сүйемін деп жар салдым,
ғашық болып өмірге.
Бақытымды жүрегіммен қарсы алдым –
апаратын Тәңірге!
КРОССВОРД
Түйсігіммен түртіп қалдым тылсымды,
көкжиекке түн сіңді.
Кім түсіне аяр екен мұңшылды?
Ішімде біреу күрсінді...
Жүрегіммен түртіп қалдым ғаламды,
шу құрсады санамды...
Қайдан келдім, қайда ғана қамалдым?..
Аяп кеттім Анамды...
Содан кейін...
түртіп қалдым Аспанды,
жұлдыз біткен жасқанды...
Шешіп қойып жатыр едім маскамды,
бет-жүзім-ай тастанды!
Кірпігіммен түйреп қалдым ауаны,
білмейді екен дауаны.
Ойлар кімнен қайда, қалай ауады?
Сөз жаңбыры қайдан келіп жауады?
Айды түрттім... жылжымады еш төмен...
Білмейді екем ештеңе.
Біреу Көкте жазып отыр бір өлең,
миымдағы кроссвордтық кестеге...
ӘДЕМІ
Зұлымдық жоқ әлемде, бәрі әдемі,
Жапалақтап жауатын қар әдемі,
Қыздай нәзік бұралған тал әдемі,
Өзің сүйген жалғанда жар әдемі.
Зұлымдық жоқ әлемді, бәрі әдемі,
Шуақ шаша ататын таң әдемі,
Мөлдіреген жүректе жан әдемі,
Жаратқаннан ұялған Ар әдемі.
***
Қайдан келдім?
Қайда менің қанатым?
Кім біледі кеудемдегі Жан атын?
Кімде, қандай болады екен бұл сезім,
менде ғана болатын?
Күлемін бе?
Естілмейді күлгенім.
Білемін бе?
Білінбейді білгенім.
Тек түйсіктің бұлты ғана көреді,
Ойларымның қай әлемде жүргенін.
Сөйлеймін бе?
Тек дауыстың елесі...
Дауысымнан аңқылдайды жел Есі.
Күбірлесем, үркіп ұша жөнелер
Періштелер кеңесі.
Қол созам ба Аспан жаққа т.. тағы?
Қол мен емес, қол – қарағаш бұтағы.
Тағы бүгін тарс жабылар, оқылмай,
Пайғамбарлар кітабы.
Тоңдым ба әлде?..
Тоңған таңғы нұр екен...
Суық Сөзден дірдек қаққан тіл екен...
Тірісінде гүл көрмеген бір ару
Нұр ішінде жүр екен!..
Ол ма өлген? Мен бе өлген?
Кім екен?..
Әлмисақтан ашылмаған сыр екен.
Ұшқым келіп!..
қанат жоғын білем де,
Нәрестедей шыр етем...
КОФЕ ЖӘНЕ ТЕМЕКІ
Сағат түнгі он екі...
кофе және темекі...
– менің адал достарым.
Жоғалады таңертең,
шамнан түскен көлеңкем
және қара аспаным.
Көзінен – мұң азынап...
Түн отыр құлазыған,
қолтыққа кіріп алып.
Өңіме сенсем-дағы,
шықпайды кемсең қағып,
түсімнен тірі халық...
Жанымның қуысында,
ең түпкі бұрышында –
жәудіреген Өлеңдер.
Балауыз шам сөнгенде,
Түтін болып,
төбемнен
тарқатылам төменге...
Сонда маған көрінер,
Атажұрттың төрінен
жусан менен бетеге!..
Ішімнен бір мұң сезіп,
сығыраяр түн көзі,
суып қалған кофеден...
ЖИДЕБАЙ ТҮНІНДЕ
(элегия)
Тылсым мезгіл күбірлеп мұң тілінде,
батырады даланы түн түбіне.
Маржан болып тұнады Ай сәулесі,
Күнге ғашық гүлдердің кірпігіне.
Шыңғыстауым!.. шіркін-ай, жұмақ таулар,
әр қолаты – шипалы бұлақ... баулар...
Бәрі мүмкін бұл маңда,
Сайтан болып
кету –
оңай,
жақсыны ұнатпаудан.
Әу-бастағы Тәңірдің жоспарындай,
мұндағы Аспан – өзге әлем Аспанындай,
жыпырлаған жұлдыздар жайқалады
Бақсылардың қаракөк шаштарындай...
Әзәзілден бұл маңда күй қашады.
Бәтеңкеңмен бетеге ұйқасады.
Мида оянған кенеттен бір бейнеге
кіл періште теңеулер жинасады...
Маңдайыңнан жалт етсе шұғыла бір,
Қара түнге көшеді шұбыра нұр...
Аспан жаққа шаншиған қос кесене
тылсымына ғарыштың сұғынады!..
***
Сансыз ғаламнан тұратын
шексіз Ғарыш – бір атом.
Мейірбан менің Тәңірім,
Өзі – Ғалым, Өзі – Ақын.
Сыбызғы тартса иесі,
өмірдің тәтті күйі осы.
Отбасы сынды тіршілік –
ортақ ғалам жүйесі.
Жапырағындай еменнің,
әріптеріндей Өлеңнің...
Ұлы Нұрдың
сұп-сұлу
ұшқынымын!
Өренмін!
Жаратқан үшін маңызды –
өрнектеп салу әр ізді.
Гүл-Ғалам Ұлы Тәңірдің
портреті тәрізді...
ЖҰЛДЫЗ-ГҮЛДЕР
Бұрыңғы бір түстерімдей көрмеген,
Бұрыңғы бір өмірімдей сүрмеген.
Көк пейіштен көктем исін үрлеген,
Көк аспанда жұлдыз-гүлдер бүрлеген.
Жұлдыз-гүлдер...
Ғұмырымда көрмеген.
Жүрегімді емдеңдерші кірлеген!
Іштен сыртқа шығатындай бірдемем,
Сендер жаққа жаутаңдаймын түнде мен.
Жұлдыз-гүлдер...
Жылап тұрмын мен неге?
Бұл жалғанның жарығына көнген ем,
Білем, білем шаршап кеттім мүлде мен,
Маңайдағы жұлдызсынған пендеден.
...Еш пенденің түсіне де кірмеген,
Көксеңгірде жұлдыз-гүлдер бүрлеген.
Көз жасымның түкпірінде бұлдырап,
Көк пейіштің көбелегі жүр неге?..
ИМАНИ КӨКТЕМ
Бүршік ата келсе-дағы көктем-қыз,
Кеуде ішінде ерімейді өктем мұз.
Жаралсақ та ақ нұрынан Алланың,
Көлеңкеге ұқсап неге кеткенбіз?
Бұл көктемнің қанығар ма ем сырына...
Тәнім менің – мұң құйылған құмыра.
Көңілімді тыңдамайды ақылым.
Екеуінде жоқ неліктен ымыра?
Соңына еніп сайтанқұйрық сағымның,
Сансыз мәрте сабырымнан жаңылдым.
Мені Өзіңе жақындатшы, Тәңір-ай,
Көрмесем де, Сені сондай сағындым!
Кіресілі-шығасылы мүлде Есім.
Қалды адыра өз-өзіммен тілдесу.
Табиғатқа қараймын да жылаймын,
Қандай ғажап үйлесім!
Көктем, көктем... өзге көктем!.. жаңа дем...
Жанарымда жаралар ма жаңа әлем!..
Тіпті, жәндік болу да – арман, – зиянсыз,
Жан-дауамды табар ем...
Жоғалтқаным көп секілді жиғаннан,
Қимағаным көп секілді қиғаннан.
Аспанға да қаймығамын қарауға,
Қарашығым нұрланбаған иманнан...
Алсам деймін аппақ нұрдан емделіп,
Кетпесе еді жынмен бірге, мұң да өліп...
Өткен өмір – күнәларым жазылған
Періштенің қолындағы күнделік...
КЕШ
Қанша өтті күз аяулы,
сонша көктем бүрледі.
Әлемнің бар бояуы –
кепкен Нұрдың түрлері.
Жерді қимай жылаған –
батқан Күннің жарығы.
Шыңғырып кеп құлаған
естілмейді қар үні.
Жүрегіме кеште бұл
бара жатыр түн құлап.
Түйсік сөзі Есте тұр,
«Қартаймайды Нұр бірақ..».
Нұр санасы – өзге әлем,
құпияның ордасы.
Ол тылсымды сезбеген
көзім –
соқыр жолдасым.
Сыртын сипап құныға,
без де тоймас арбалып,
қайран шуақ-шұғыла,
аймалайды Шарды алып.
Күн нұрына тоймайсың,
Жанның емі – жылылық.
Жылатуды қоймайсың,
құдыретті Сұлулық!
ШАҺАР КЕЗГЕН
Өртеніп ұмыт болған сағыныштан,
Жұрт іші ағып келем, сабылысқан.
Жанарымнан сан ұшқын шашырайды,
Іштегі бітпейтұғын жарылыстан.
Ағып келем...
Теңіздей халық іші,
Кекілімді сипайды жарық ұшы.
Мен туралы білмейтін мына жұрттың,
Ұнайтыны несі екен сабылысы?
Ағып келем...
Өзгелердің қимылын бағып келем,
Ми қозып,
Лапылдайды жанып денем.
Сүйе аламын білемін, бәрін-бәрін,
Жүрегімді тұтатып, жарық берем!
Ағып келем...
Амалсыз, қарсылықсыз,
Көңіл тыныш, ми сергек, жан-құлықсыз.
Мына нөпір әкетсің, адастырсын,
Қамасын бір бұрышқа жаңғырықсыз!
Көздері көздеріммен шағылысқан,
Бір сәтте Мұңым – мыстан
бұрылыстан,
Атып шығып алқымыма қолын созар,
Аумайтын кәрі түрі ыбылыстан.
Қорықпаймын!
Садақаға өлең өріп бере салам,
Жұлып алып кез келген құбылыстан!
Сыңғыр етсе сәулесі сынық ойдың,
Жүрегі жылып кетер, сұмырайдың!
Ал, мен ары жұрт іші аға берем,
Ешқашан ештеңеден жылымаймын....
***
Беймәлім бір жағдайларды түсінем,
Түсінем де, ауыр-ауыр күрсінем.
Содан кейін бір тылсымның күшімен,
Өлең жазып отырамын, қарайып,
Арқамдағы қанатымның ұшымен...
Көріп қойып ақ гүлдердің жүрегін,
Мен олардың мұң мен шерін білемін.
Серпіп тастап, мына әлемнің түнегін,
Жарық шашып жанарымнан, сұлбамнан,
Өзге әлемнің жолдарымен жүремін.
Байқап қалып өзге әлемнің шырағын,
Мен олардың белгілерін ұғамын.
Содан кейін таусылғанша шыдамым,
Бір нүктенің шетіне кеп, жаутаңдап,
Жәбірейіл жанарында тұнамын...
***
Жан шыдамай өз-өзіңді алдауға,
Тал да қалмай ең соңғы рет қармауға,
«Біттім!» - деп ап...
Бір себепті табарсың,
Ит боп өліп қалмауға.
Хабарласпай, мазаламай іріні,
Медет тұтып бір жақсыны, жылыны,
Жүрген кезде,
Алдап соғар жүгіртіп,
Кезекті рет телефонның шырылы.
Бір күндерің серпіліспен басталып,
Бәрі саған бір мезетте дос болып,
Ұмтылғанмен жанұшыра қуанып,
Бос қайтасың, бос барып...
Қурай да алмай, қайткенде көктеймін деп,
Абыройды қайтсем де төкпейін деп,
Ертеңге себеп тауып, ұйықтап қалам,
Оянбай кетпейін деп...
НОКТЮРН
Шығыстан күз бүгін, шашады күнді,
Ішімнен үздігіп, тосамын кімді?
Сарғайып кеткен, күз түгіл, кеудемде менің,
Жапырақ-жүрек сезеді жаңбырдың демін.
Аспаннан көшкен таңертең,
жаңбырмен мөлдір.
Мөлдіреп тұрған үмітім мәңгіге өлді.
Кімді күтемін алыстан, нені күтемін,
Қашан келеді жақыным - менің бөтенім?..
Ескі бақтаға сахнаға қалықтап қонып,
Діріл қағады бір сағым қамыққан болып.
Мың құбылған қызыл-жасыл жарыққа толы,
Ол әкелер көз алдыма өлеңнің жолын.
Ал, мен болсам, терезеге жақындап, төніп,
Мұңға батамын қайтадан.
Жабырқау көңіл.
Бейберекет құлап жатқан тамшылар таңғы,
Әйнекпен ретсіз сырғанап, билейді танго...
ЭЙФОРИЯ
Күрсіністен арқамдағы қанаттарым сілкініп,
Арманым жоқ, ұшып кеттім періштедей бір күні.
Шыр айнала атылдым да,
Биіктікке құлшынып,
Ағыл-тегіл жылап алдым, көк аспанда тұншығып.
«Таба алсам ғой кеудемдегі алаураған құсаға ем,
Айды әлпештеп әр сөзіммен,
Күнді барып құшар ем!..»
Деген оймен,
Тозақтан да самғап кеттім жоғары,
Рухым байғұс бір қуанды, еркіндіктің ұраны.
Ох, шіркін-ай, мұндай рахат көрмеген бұл жүрегім
Менен бөлек құс боп ұшып кетердейін, білемін.
Сағым болып билеп тұрған көріп қалдым бақты бір,
Ақылымды аймалайды тылсым жақтан тәтті нұр.
«Жұмақ па бұл, пайғамбарлар суреттеген неше бір,
Жұмақ болса, кірер едім!.. о, Тәңірім, кеше гөр!»
Әне, әне, мен сияқты қанатты бір сұлбалар
Ұжымаққа еніп жатыр, еніп жатыр ұрлана.
Бәз біреулер ұлымен де, құлымен де қауышып,
Оймен ғана тілдеседі, естілмей-ақ дауысы!..
Елдің бәрі мәз кезінде мен де қарап тұрам ба,
Бірдеме деп сөйлеп қалдым айдары әсем жыланға...
Әйел ме екен, сайтан ба екен сол бір жылан, сол бейбақ,
Сықпытында түн ойнайды, жанарында – Ай-аруақ.
Сорлы екенмін, рұқсатсыз кіріп кеткен пейішке,
Жон арқамнан қамшыменен осып өтті періште,
Құлап кеттім мен қанатсыз!.. осы өмірге-төменге,
Содан бері, қорқып жүрмін қанаты жоқ денемнен...