Қорғансызға қорған болған...

Қашанда құқығы тапталған азамат полицияға жүгінеді. Алайда, өкінішке қарай, әркез олардан пана таба бермейді. Кейбір полиция қызметкерлері кәсіби біліктілігінің төмендігінен бе, не болмаса басқа да себеп­тер­мен, әйтеуір, арызды тіркеуге асықпай, жедел іс-қимыл жасаудың орнына уақыт оздырып, жүріп алады. Мұн­дай жағдайда жәбірленуші прокуратураға жүгінуге мәжбүр. Осындай оқиғаның бірі Оңтүстік Қазақстан облысының Сарыағаш ауданында орын алған.
Қорғансыздың күнін кешкен жәбір­ле­ну­шінің айтуынша, бұл оқиға өткен жыл­дың тамыз айында Сарыағаш ауданының Қызылжар ауылында орын алған. Зұлым 14 жастағы қаршадай қызға қиянат жасап, арын аяққа таптап, өмірін өксіткен. Жәбір­ленуші тарап жергілікті Ішкі істер бөліміне арыз түсірген. Бірақ не себеп екені белгісіз, тергеуші жедел іс-қимыл жасаудың ор­ны­на уақытты созып, жүріп алған. Ары тап­тал­ған қызы үшін қан жұтып, ақиқат іздеп, шы­­рыл­даған ананың зарына құлақ ас­па­ған.
Б.ДОҒАЛАҚОВА, арызданушы.
– Мен бала-шағаммен Сарыағаш ауданы Қызылжар ауылы Сақыбек-ата көшесінде орналасқан И.Сарып­бе­ков­тің үйін жалға алып тұрып жатқанмын. 2012 жылғы тамыз айының 18-жұл­ды­зы күні кешкілікте сағат 18:30 шама­сын­да үйге келгенімде, 14 жасқа тол­маған қызым алдымнан жылап шығып: «Үй­дің иесі И.Сарыпбеков мені зор­лады, ойына келген іс-әрекеттер жаса­ды», – деп айтты. Ашуға булығып, ол кісіні іздедім. Бірақ ол кісіні таба алма­дым. Содан ертесіне көз жасымды көл қылып, құқығымды қорғайды деп поли­ция қызметкерлеріне барып, арыз­дандым. Арыз бойынша істі Сары­ағаш аудандық ІІБ-нің тергеушісі Б.Ра­хым­беков жүргізетін болды. Тер­геушіге түсініктеме жазып бердік. Сосын қызым­ды сараптамадан өткізіп, қыл­мыс­керді табуын өтіндім. Бірақ ол қызымды сот сараптамасынан өткізуге жолдама бермей, жүріп алды. Барсам, үнемі «орнын­да жоқ» деген жауап алдым. Ұялы теле­фонына қоңырау шал­ға­­нымда жауап бермей, қашқа­лақ­тап жүрді. Сөй­тіп, не істерімді, кімге шағым­данарымды білмей жүргенімде арада сегіз ай өтіп кеткенін де бай­қа­май қалыппын. Ал қылмыскер И.Са­рып­беков ешқандай жауапкер­шілікке тартылмай, емін-еркін бостан­дықта жүрді. Бір күні аудандық ІІБ-нің бас­шы­ла­рына барып арыздандым. Қыл­мыс­керді тауып, жазаға тартуын сұрадым. Бірақ бұл жолы да ешкімнен ешқандай оңды жауап болмады. Тауым шағылып, амалым таусылып, жылап-еңіреп жүр­генімде біреулер проку­ра­тураға арыз­дануға кеңес берді.Осыдан кейін Сары­ағаш аудандық проку­ра­ту­расына келіп, болған мән-жайды айтып, арыз­­дан­дым. Сарыағаш ауданының про­куроры Хали Маматаев менің ары­зым­ды қабыл­дап, қылмыскерді табу және оны ұстап, қамауға алу жайлы нұсқау берді. Аудан прокуратурасының қызмет­кер­лері дереу тексеру амалдарын жүргізді. Үйіме келіп, менің қатысуымда қызым­нан, менен және тағы басқа да аза­мат­тардан түсініктеме алып, айып­та­лу­шының үстінен ҚР ҚК-нің 121-бабы, 4-бөлігімен қылмыстық іс қозғады. Көп ұзамай қашып жүрген қылмыскер ұста­лып, қамауға алынды. Сарыағаш ауданы прокуратурасының қызмет­кер­ле­ріне менің алғысым шексіз. Солар­дың арқа­сын­да әділдік үстемдік құрды.
Сарыағаш ауданы прокуратурасы қыз­мет­керлерінің азаматтардың консти­ту­ция­лық құқығын қорғауы бұл бір жағдай ғана емес. Өткен жылы Сарыағаш ауданы Қап­ланбек ауыл әкімшілігіне қарасты елді мекен тұрғыны жұмыстан заңсыз шыға­рыл­ғаны туралы прокуратураға арыз­да­нуға мәж­бүр болған. «Мен заңсыз жұмыс­тан боса­тыл­ғаным жайлы аудандық білім бөліміне де, аудан әкімдігіне де, тіпті «Нұр Отанға» да бардым. Бірақ нәтиже бол­ма­ды. Содан соң аудан прокуратурасына арыз­дан­дым. Про­ку­рордың тікелей ара­ла­суы­мен ғана ақиқат орнап, қайта жұмысқа тұр­дым», – дейді про­куратура қызмет­кер­ле­ріне алғысын жет­кіз­ген №52 мектептің мұ­ғалімі, көп балалы ана Ләззат Баба­құ­лова.
Әрине, әділдіктің үстемдік құрғаны дұрыс-ақ. Алайда жауапты орын­дар­дың өз міндетіне салғырттық танытып жататыны өкінішті. Бәлкім, бұл оларға қатысты жаза­ның жеңілдігінен де болар. Өйткені көп жағ­дайда азамат­тар­дың заңдық құқы­ғын ескер­меген­дер ескертумен құтылып кетіп жатады. Мысалы, қаршадай қызды зорлау фактісіне қатысты істе қызметіне сал­ғырт қараған тер­геу­ші Б.Рахымбеков тәртіп­тік жазаға тар­тыл­ған.
Сейітхан ЗЕБЕРХАНҰЛЫ, ОҚО прокуратурасының бұқаралық ақпарат құралдарымен байланыс бөлімінің маманы