Шарманка қандай аспап?

Музыкалық аспапта жақсы ойнай білу үшін бейімділікпен қатар, әрине, ноталық сауаттылық қажет. Бірақ ойнап үйрену ерекше ғылым­ды қажет етпейтін шарманка деген аспап бар екен. Ол – қандай аспап?
Айжан НҰРЛЫБЕК, Қапшағай
Шарманка – механикалық үрмелі аспап. Дыбыс шығаратын түтікшелер, те­рілер, металл түйреуіштері бар білік­ше­лер салынған, кішігірім жәшік пішін­ді тасымалды орган түрі. Ең алғашқы шар­манка әнші құстарды зерттейтін ғалымдарды қарапайым әуендерге үйрету үшін XVIII ғасырда жасалған. Бұл кішкентай аспаптар серенетта деп атал­ған. Құрылымы жөнінен олар кішкентай органды елестеткен, бірақ олардың үні өте баяу болған. Шеберлер дыбысты күшейтумен айналысқан жә­не бұл мақсаттарына жеткен. XVIII ға­сырда күрделі музыкалық автоматтарды көріп, бүкіл Еуропа таң-тамаша қалған. Кезбе әртістер шарманканы қатты ұнат­қан. Еуропаның сол кездегі ең танымал әндері шарманкамен орындалған. Кейін радионың ойлап табылуына бай­ланысты шарманкаларға сұраныс азай­ған.