Мұсылман каллиграфиясы деген не?

Мұсылман каллиграфиясы дегенді қалай түсінуге болады? Ол жазудың бір үлгі-сипаты ма, әлде өнер түріне жата ма?
Айбек БЕКМЫРЗА, Тараз қаласы
Діни-танымдық энциклопедия­ларда мұсылман каллиграфиясы бейнелеу өнерінің жоғары жетістігі ретінде қабылданып, көркем сурет жанрында ерекше орын алатындығы туралы жазылған. Ерте заманнан бері мұсылмандар каллиграфияны  көркем өнердің ең озығы деп таныған. Каллиграфия немесе әсемдеп хат жазу үлгісі ислам діні дамытқан өнер түрле­рінің арасында ерекше орын алды. Каллиграфияға көңіл бөлу Құран аят­тарына деген құрметтен туындаған. Құран Кәрімді көшіріп жазу қажетті шара болса, аяттарды барынша әсем­деп жазу Алланың разылығына бө­лейтін сауапты амал болып саналған. Сондықтан каллиграфия араб мұсыл­ман мәдениетіндегі сәулет өнерінде мәтінді жеткізу тәсілі ретінде және жай сәндеу құралы ретінде қолданылды. Сәулетшілер сарайлар мен мешіттердің қабырғаларын араб жазуымен, стильге келтірілген гүлдер мен геометриялық өрнектермен көм­керіп отырды. Бұл басқа мәде­ниет­терге ұқсамайтын сол заман­ның озық үлгілерін тудырды. Араб әріптерімен әдемі жазу үлгісі хат немесе хутут деп атала­ды. Тарихи бастауы негізі­нен VI және X ғасырларға тән арабша «хат» деген сөз «сызық» деген мағынаны білдірді. Ал әде­мі жазу­ды, яғни мұсылман кал­ли-­ г­рафиясын меңгерген адамды  хаттат деп атаған.