ИКҰ құру идеясы қашан басталды?

Ислам Конференциясы Ұйымы қашан құрылды және оның құрылуы­на қандай себептер әсер етті?
Шолпан Кәменова, Алматы
ИКҰ-ның құрылу тарихын ХХ ғасырдың 20-жылдар ортасынан бас­тауға болады. Бүкіләлемдік ис­лам­дық конференция 1926 жылы шақырылып, оның бірінші оты­рысы Меккеде өткізілді. Кейін Иерусалимде, Карачиде және Могадишода сессиялар шақырылып, мұсылман елдерінiң арасындағы ынтымақтас­тықты орнату жә­не ықпалдасу мәсе­лелері қаралды. 1953 жылы ұйым ислам конференция­сы­ның форумы болып қайта құрылып, оның отырыстары Иерусалимде және бірқатар араб елдерінде өткізілген. 1955 жылы Жалпы ислам конференциясы, ал кейін бірқатар басқа да исламдық ұйымдар құрылған. Дегенмен олар­дың ешқайсысының халықаралық саяси үдерістерге жеткiлiктi ықпалы болмады. 1969 жылы қыркүйекте Сауд Арабиясы Королі Фейсалдың бастамасымен, Рабатта (Марокко) 26 ислам елiнiң басшылары жиналды. Исламның қасиетті орында­рының бірі – «Әл-Акса» мешiтіне қастан­дықты айыптап, олар негізгі мақсаты бүкіл әлемде исламды қорғау мен қолдау болып табылатын, ал Иерусалимді азат ету соның нышаны болатын жаңа исламдық ұйымды құру жөніндегі шешім қабылдады. Рабатта марокколық тараптың бастамасымен, жаңа ұйымды құрудың нақты мәселелерін шешу мақса­тында, ислам мемлекеттері сыртқы істер ми­нистр­лерінің кеңесін Жидда қала­сын­да 1970 жылдың ақпа­нында шақыру туралы келiсiмге, сондай-ақ жаңа халық­ара­лық органды – Ислам Конференциясы Ұйы­мын (ИКҰ) құру туралы келісімге қол жеткізілді.