Дүниежүзі қазақтары құрылтайының тарихы

Иісі қазақтың басын қосқан Дүниежүзілік құрылтайдың тарихы қашан басталды? Әр құрылтай қай жылдары өткізілді?
Бекарыс ҚАЙДАРҰЛЫ, Талдықорған
Қазақтардың Дүниежүзілік құрыл­тайы — Дү­ние­жүзі қазақтары қа­уым­дастығының ең жоғарғы ор­ганы. 1992 жылы Дүниежүзі қазақтарының I құрыл­тайы Ал­матыда өт­кізілді. Құрылтайға алыс және жа­қын шет мем­ле­кет­тер­ден, соның ішін­де Түркия, Гер­ма­ния, Франция, Нор­­вегия, Моңғолия, Қытай, Авс­трия жә­не басқа 33 елден 800-ден ас­там өкіл қа­тысты. Құрылтай күн тәр­ті­бін­дегі Дүниежүзі қа­зақ­тары қа­уым­дастығын құру, оның жарғысын қа­был­дау, басшы органдарын сайлау мә­селелерін тал­қы­лады. ҚР Пре­зи­денті Н.На­зар­баевты Дүниежүзі қа­зақ­­тары қауымдастығының Төр­ағасы етіп сайлау ту­ра­лы ұсыныс бірауыздан қа­былданды. Қазақстан Жа­­зушылар ода­ғы бас­қармасының бірінші хат­шысы Қал­дарбек Найманбаев төр­аға­ның бірінші орын­басары болып сай­ланды.
2002 жылы келесі II құрылтай Түр­кістанда өтті. Құрылтайға алыс және жақын 32 шет мемле­кеттен 400-ден астам өкіл қатысты. 2005 жылы 27-28 қыр­күйекте Дүниежүзі қазақтарының III құрылтайы Ас­та­нада өт­кізілді. Құрылтайға алыс және жа­қын 32 шет мемлекеттен 300-ден аса өкіл, сондай-ақ Қа­зақ­­станның бар­лық облысы мен Алматы және Ас­­та­на қа­лаларынан 200-ден астам өкіл қатысты.