Бұзаушық – балалар сабыны

Көнекөз кісілерден «бұзаушығын сақтап қойдым» дегенді естуші едік. «Бұзаушық» сөзінің мағынасын тарқатып бересіздер ме?
Нариман ҚАРАБЕКОВ, Алматы қаласы
Қазір көбіне жұрт шеттен келген дайын сабындарды тұрмыс-тіршілікке пайдаланады. Бұрын әжелеріміз өз қол­дарымен сабын жасау технологиясын жақсы игергені аян. «Бұл өзі мехнаты көп жұ­мыс болғандықтан әрі кім көрін­ген жасай бермейтіндіктен, ауыл жұрт­шылығы кім сабын жа­са­са соған сәлем айта келіп, сабын сұрайты­ны бар. Қазандағы са­бын­ды шү­беректерге әр­түрлі дең­гейде ораған соң, қазан­ның тү­бін­де қалған азырақ бөлігін кішкен­тай ғып, әдемілеп дома­лақ­тап, ба­лаларға сақтайды. Мұны «бұзау­шық» деп атайды. Бұзаушық баланы шо­мыл­дырғанда жасалады. Мынау се­нің бұзаушығың деп қыз балалар­ға меншіктеп беретін де дәстүр болған. Кейде көрші-қолаң­ның келіндері қа­сына жас баласын ертіп келетіндіктен, баласына арнайы бұзау­шық жасап та беретін болған. Ауыл-аймақ сабын сұрап келсе, өзінен артыл­ғанын беру – дағдылы іс. Бірақ үлкен сабынды ортасынан бөліп, жартысын беру дәстүрі жоқ. Ондай кезде сабыннан берекет, үйден құт кетеді деп ырымдайды», – дейді сабын жасау әдісін бүгінге жеткізуші қолөнер шебері Дариға Кемелбекқызы.