Бүркеншік аттың иесі кім?

Бүркеншік аттың иесі кім?

Әлемдік әдебиетте авторлардың көбі дерлік бүркеншік аттарымен танылған. Біздің қазақта бүркеншік атты қолдану алаштықтар кезінде кең етек жайғанға ұқсайды. Бірақ бір өкініштісі, бүгін көбіміз кімнің қандай атпен жазғанын білмейміз. Осы жағынан мәлімет берсеңіздер.
Нұрбек Сәлменұлы,
Қостанай қаласы
Бүркеншік аттарды (псевдонимдер) не­гізінен қоғам қайраткерлері, ақындар мен жазушылар, журналистер мен көркемөнер адамдары пайдаланады. Кезінде кеңестік саясаттың оспадар саясатын, елдің ауыр да аянышты әлеуметтік жағдайын жазған алаш арыстары да осын­дай бүркен­шік ат­­тарды пайдалануға мәж­бүр болған. Мә­селен, «Орта жүз», «Ба­бай­­­бүр­кіт» – Отыншы Әлжанов, «Най­ман», «Мұ­тыл­ған» – Шәкәрім Құдай­бер­діұлы, «Гүл­бат», «Ба­рон кадо», «Степной», «Қыр баласы» – Әли­хан Бөкейханов, «Желкек» – Телжан Шо­нанұлы. Мұндай бүр­кеншік атпен олар «Дала уәллаятының га­зеті», «Қазақ», «Кир­гизская газета», «Ай­қап» журналына жиі қалам тербеп тұр­ған.
Әде­биеттанушы ғалым Б.Кенжебаев бүр­кеншік аттарды қою әдісін былай жік­тей­ді:
 1. Туу жайымен байланысты немесе геог­рафиялық принцип бойынша (туған жер, ру атымен қою). Мысалы: Ақмола, Ом­былық, Қоңыр, Семей т.б.
 2. Криптонимдік әдіс бойынша (өз аты­ның немесе фамилиясының бас әрі­­пін қысқартып қою). Мысалы: М.Ә. – Мұхтар Әуезов, М.Ж. – Мағжан Жұ­ма­баев, С.С. – Сәкен Сейфуллин.
 3. Лақап аттармен атау (дене пішіні, психологиялық ерекшелігіне бай­ла­нысты). Мысалы: «Қараша бала» – Б.Майлин, «Зай­­сан жігіті», «Жаны ашы­ған» – Ж.Байбо­лов, «Семинарист Әуезов» – М.Әуезов т.б.
 Әдебиетші ғалымдардың айтуынша С.Сейфуллин, «Манап», «Дүйсенбі», М.Әуезов «Арқа» сияқты бүркеншік аттар­ды қолданған екен.

Автор
Последние статьи автора
Назван точный исход матча КХЛ "Барыс" - "Салават Юлаев"
Назван точный исход матча КХЛ "Барыс" - "Салават Юлаев"
Кадрлық резерв. Ол қай жағдайда компанияны құтқарады, ал қашан қызметкерлерге теріс ықпал етеді?
Кадрлық резерв. Ол қай жағдайда компанияны құтқарады, ал қашан қызметкерлерге теріс ықпал етеді?
Цифра
50
50 км/ч – именно с такой средней скоростью промчался вчера по афинской трассе Вячеслав Екимов

50 км/ч – именно с такой средней скоростью промчался вчера по афинской трассе Вячеслав Екимов, чтобы завоевать серебро в велогонке с раздельным стартом.
1900
Году

Бокс был узаконен как вид спорта
2,5
ГРАММА

Масса мячика для игры в настольный теннис
5
Олимпийских колец

символизируют единство пяти континентов, хотя ни одно из них не является символом какого-то конкретного континента. Цвета колец — синий, красный, желтый, зеленый, черный, — были выбраны, как наиболее часто встречающиеся на флагах государств мира.
130
км/час

С такой скоростью летит мяч, после удара профессионального волейболиста