Абай жазған заң

Қазақ тарихында атақты Қарамола съезі өткенін білеміз, бірақ сол съезде нақты не мәселе қаралып, жалпы, съездің өзі не үшін шақырылып еді?
Рахман ЖАҚСЫЛЫҚ, Қызылорда қаласы
Бұл жайлы қазақ тарихи оқу­лықтарында көп айтыла бер­мегенімен, мүлдем дерек жоқ деуге келмейді. Қара­мо­ла съезі қазаққа Абай есі­мі арқы­лы таныс. Себебі 1885 жыл­дың  мамыр  айын­да Қара­мо­ла­да өткен осы бір төтенше съез­де қазақтың бас ақыны Абай үш төбе би­дің бірі болып сай­ланып, сон­да 74 баптан тұ­ратын ере­жені мақұлдап қол қой­ған 47 адамның бірі бо­лып еді.  Ол не заң, нендей ереже дегенге тоқталсақ, www.wi­ki­pedia.org сайтында ол жай­лы «Семей қазақтары үшін қылмысты істерге қарсы заң ережелері» деп көрсе­тіл­ген. Жал­пы, қазақтың осы тарап­тағы тарихи деректерінде де бұл құжатты съезде төбе би болып сайланған Абайдың өзі жазып шыққан. Құжаттан Абай­дың ел билеудің әдеттік-құқықтық жүйесі мен ислам діні бекіткен заң нормаларын заман талабына сай жаңарту идея­лары айқын көрінеді. Съезд Абайдың ел арасында ға­на емес, орыс әкімдері, пат­ша өкіметінің Семейдегі әкім­дері арасында да беделі өсе түскендігін танытты.