Теңге тарихы – көрмеде

Бала күнінде «Еңбекпен тапқан нан тәтті» деген мысалды оқымаған жан аз шығар. Сол сияқты өз ақшасы жоқ елді де бақытты деу қиын. Ертең – өз ақшамыз, теңгенің туған күні. Естеріңізде болса, 1993 жылы 12 қараша күні Елбасымыз «Қазақстан Республикасында ұлттық валюта енгізу туралы» Жар­лық­қа қол қойып, арада үш күн өткенде, яғни қарашаның 15-і күні таңғы сағат 8:00-ден бастап теңге бүкіл ел аума­ғын­да айналымда жүретін жалғыз заңды айырбас құра­лына айналған болатын.
Патша заманын айтпағанда, 70 жыл бойына Ресей рублін тұтынып келген қазақ үшін өз ханы, өз биі, қысқасы, игі жақсы­ла­рының суреті салынып, ұлттың исі аңқитын ақшаны ұстау қандай тарихи оқи­ғаға айналғаны айтпаса да түсінікті. Сон­дықтан ұлттық валютамыз – теңгенің туған күнін тек қаржы саласы қызметкерлерінің кәсіби мерекесі десек, қателесеріміз сөзсіз. Ол – ұлттық мереке! Әсіресе биыл бұл күнді ерекше тойлайтын жөніміз бар, себебі төл теңгеге – 20 жыл! 
Осыған орай, Алматы қаласы тарихы­ның музейінде 2013 жылдың қараша айының 12-сі мен 28-і аралығында «Тәуелсіз еліміздің төл теңгесіне – 20 жыл» атты көрме жұмыс істейді.
Теңгені «туғызғандар»
Естеріңізде шығар, Ұлттық валюта дизайнын жасауға Лондондағы «Харрисон санс» фирмасының тәжірибесін игерген белгілі мамандар тобы тартылған болатын. Олардың арасында Тимур Сүлейменов, Меңдібай Әлин, Хайролла Ғабжалелов, Ағымсалы Дүзелханов, Досбол Қасымов, Еркін Жамалбаев т.б мықты маман­дар бар еді. Әрбір банкнот пен монета дизайнының бір емес, сегіз-тоғыз жобасы жасалған. Солардың ішінен ең жақсы деге­нін ғана арнаулы мемлекеттік комиссия бағалап, іріктеді. Жаңа ақшаның көркемдік безендірілуі де, арнайы технология бо­йын­ша қорғалуы да жоғары деңгейде жа­салды. Ағылшын, француз, жапон маман­дарының ерекше бағасына ие болды. Банкноттарды көркем безендіру кезінде әл-Фараби, Абай, Абылай хан, Әбілқайыр хан, Шоқан Уәлиханов, Құрманғазы, Сү­йін­бай сынды ұлтымыздың ұлы тұлғала­рының портреттері, Алатау мен Көкшетау көрініс­тері, Қожа Ахмет Ясауи кесенесінің бейнесі, Маңғыстаудан табылған тастағы таңбалардың  пайдаланылғаны көз алды­мыз­да.  Бұл, біріншіден, қосымша күрделі бедер-бейнелер банкноттарды қолдан жа­саудан қорғаса, екіншіден, тарихи ақша­мызды әлемдегі басқа валюталардан даралап, айшықтау үшін осылай етіліп еді.
12-28 қараша аралығында Алматы қаласы тарихының музейінде  жасақталған арнайы көрмеде ҚР Ұлттық банкнот фаб­рикасының шығарған құны 100, 200, 500, 1000, 2000, 5000 және 10 000, сондай-ақ еліміздің айтулы даталары мен дәстүрлі құндылықтарымызды дәріптейтін айрық­ша жоғары «пруф» таңбалы сапамен жасалынған арнайы сыйтеңгелер сериясы қойылып отыр. Жаңа мыңжылдық бастал­ғалы бері жарыққа шыққан құны 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100 теңгелік металл ақшалар түрі де көпшілікке ұсынылып отыр. Және де еліміздің қаржылық тарихын жан-жақты ашатын фотосурет пен буклеттер, банк саласында алғашқы қолданыста болған есептеу құрылғы машиналары мен есепшоттарды осы көрмеден кездестіруге болады.
Қысқасы, Сүйінбай мен Шоқанын, Абай мен Абылай ханын, бір сөзбен айтқанда баяғы теңгесін сағынған жұрт бір уақыт көрмені тамашаласа болады.