D дәруменінің жетіспеуі, маңызы қандай?

D дәрумені адамның сүйегі, бұлшықеті мен тісі сау болуы үшін қажет. Ол күн сәулесінің әсерінен теріде түзіледі. Сондықтан D дәрумені деңгейін қалыпты ұстап тұру үшін күн астында болу қажет немесе құрамында осы дәрумен бар тағамдарды жеу жеткілікті, - деп хабарлайды Alashainasy.kz. Бұл туралы Тurkystan.kz тілшісі UpToDate зерттеуіне сілтеме жасап жазды.

Кейінгі кезде жүргізілген зерттеулер көптеген адамда, әсіресе егде жастағы адамдарда D дәрумені жетіспейтінін анықтады.

D дәрумені жетіспеушілігінің белгілері қандай?

* сүйектегі, буындағы және бұлшықеттердегі ауырсыну;

* кішкентай жаралар мен тері зақымданған кезде тез жазылып кетпеу;

* шаш пен тырнақтағы проблемалар;

* шаршау және әлсіздіктің күшеюі.

D дәрумені азаюының негізгі себептері:

* Ас мәзірінде D дәруменінің жетіспеушілігі және күн сәулесінің жеткіліксіздігі;

* Ішекте D дәрумені сіңуінің төмендеуі;

* Бүйрек немесе бауыр ауруларына байланысты D дәрумені өңделуінің төмендеуі.

Жазда D дәруменін ішу керек пе?

Адам дұрыс тамақтанса әрі күн астында жиі болса, қосымша D дәруменін қабылдаудың қажеті жоқ. Алайда күздің ортасында, көктемнің басына күн сәулесі, яғни D дәрумені жетіспей жатады. Сондықтан дәрігер кеңесімен осы уақытта қоспалар қабылдауға болады.

Кальций мен фосфор жақсы сіңуі үшін балаларға да D дәрумені қажет. Оның жетіспеушілігі рахитке, сүйектің әлсіреуіне әкелуі мүмкін. Омырау сүтінің өзі кішкентайларды D дәруменімен қамтамасыз етпейді. Сондықтан сәбилердің көпшілігіне туғаннан кейін витаминнің қосымша көзі қажет. Тіпті, анасы оны күн сайын қабылдаса да.

D дәрумені – майда еритін витамин, ол организмде бірнеше маңызды функцияны атқарады:

Ішекте кальций мен фосфорды сіңіруге көмектеседі.

Паратироид гормонының, сүйектің бұзылуын (резорбцияны) тудыратын гормонның бөлінуін тежейді.

Осы әрекеттердің арқасында D дәрумені қандағы кальций мен фосфаттың қалыпты деңгейін сақтауға көмектеседі.

 D дәруменінің табиғи көзі

D витамині күн сәулесінің әсерінен теріде түзіледі. Ал терідегі дәрумен өндірісі адамның жасына қарай төмендейді. D дәрумені майлы балықта, балық майында және аз мөлшерде жұмыртқаның сарысында кездеседі. Америка Құрама Штаттарында байытылған сиыр сүті D дәруменінің ең үлкен диеталық көзі болып саналады. Сонымен қатар АҚШ-пен бірге әлемнің басқа елдерінде дәнді дақылдар мен басқа да көптеген тағамдар D дәруменімен байытылады.

D дәруменінің көзі ретінде күн сәулесінде немесе солярийде болу ұсынылмайды. Себебі бұл терінің зақымдалуына әкеліп, тері қатерлі ісігінің қаупін арттыруы мүмкін.