Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университетінде 2012 жылға белгіленген маңызды шаралардың бір тармағы – алыс-жақын шетелдердегі жоғары оқу орындарымен тығыз ғылыми-зерттеу, шығармашылық байланыс орнату. Әуелі Қазақстандағы оқу орындарымен байланысқа шығуды жөн санадық. Қаһарына мінген қыстың қатал мінезі өзгеріп, күлімдеп көктем шырай білдірісімен жолға жиналдық. Бағытымыз – Қазақстанның қазыналы өлкесі, құт қонған Қызылорда. Ондағы ірі оқу орны – Қорқыт ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университеті.
Сапарлас серіктер де білімді, парасатты азаматтар. Семейдегі Абай қорық-мұражайының директоры, ғалым-филолог әрі біздің университет доценті Жандос Әубәкір, тарих кафедрасының меңгерушісі, доцент Рүстем Екібаев. Алдын ала жоспар жасалып, екі университет ректорлары бекітіп, заңдастырғаннан кейін дереу жолға жиналдық.
Қызылордалық әріптестеріміз қонақжай, ашық жандар екен. Бұрыннан білетін таныстардай еркін араласып, жұмысқа кірістік. Бізді қарсы алғаннан шығарып салғанша жанымыздан табылған университет проректоры, доцент Байқадамов Наурызбай мырза істің тетігін білетін ұйымдастырушы, елгезек, сергек, жоғары мектептің жүйесін жетік меңгерген азамат болып шықты. Жанындағы серігі ректордың көмекшісі әрі университет жастарының лидері Жандос Базартай шапшаң қимылдайтын, әр нәрседен хабары мол жігіт екендігін танытты. Таяуда ғана Қызылорда қалалық мәжілісіне депутат болып сайланыпты.
Алдымен университет ғимараттары: оқу корпустары, жатақханалары, спорт кешендерімен және музеймен таныстық. Оқу орнының материалдық базасы бүгінгі заман талаптарына сай екендігі көзге шалынды. Әсіресе ерекше бөліп айтуды керексінетін жағдаят – Студенттер сарайы. Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің жөні басқа ғой, ал аймақтардан кездестірмеген жаңалығымыз. 600 орындық акт залы, бірнеше мәжіліс бөлмесі, көркемөнерпаздар дайындалатын орындар – қай оқу орнына болмасын, абырой әперетін құрылым. Жастардың өзін-өзі басқаруы, шығармашылық ізденістерінің ұшталуына барлық жағдайлар жасалған.
Әр өлкені ерекшелендіріп тұратын киелі орындар Қазақстанның түкпірінен кездеседі. Сыр өңіріне сапар шегіп, Қорқыт баба басына зиярат етпеу – үлкен олқылық. Уақыттың тығыздығына қарамастан, келер ұрпағына бақытты өмір, жарқын болашақ тілеген қазақ даласының ұлы ойшылына орнатылған ескерткішке ат басын тіредік. «Жауыққан жанды да сыйла, опасыздық жасама, басқаның намысын таптама» делінетін Қорқыт баба өсиетіне берік туғандарымыздың айтқан аңыздарын көңілімізге түйдік. Баба қобызынан естілген саздан тазалықтың, шындықтың, өрліктің әуезді үнін бойымызға сіңірдік. Қорқыт атаға қатысты аңыздар мен әңгімелерді, ғылыми зерттеулерді жинақтап, көздерінің қарашығындай сақтап келе жатқан ұрпағына ризалығымыз шексіз.
Келесі күндері де жемісті жұмыс жасауымызға мүмкіндік жасалды. Өткен шақырылымдағы Мәжіліс депутаты, қайраткер азамат, Қорқыт ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университетінің ректоры, профессор Қылышбай Алдабергенұлы Бисенов арнайы қабылдау ұйымдастырды. Емен-жарқын кездесу барысында болашақтағы байланыс, ынтымақтастық әңгіме өзегіне айналды.
Облыс әкімдігі, Халықаралық «Қазақ тілі» қоғамының Қызылорда филиалы және университет ұжымы бірлесіп өткізген «М.Әуезов шығармаларындағы азаттық идеясы» атты ғылыми-тәжірибелік конференциясы көптің көңілінен шықты. Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті ғалымдарының пленарлық мәжілістегі баяндамаларын қызығушылықпен қабылдап, алғыстарын білдірді.
Жоспарланғандай, Ж.Әубәкір, Р.Екібаев үшеумізге үш дәрісхана бөліп қойыпты. Сонымен, белгіленген шараларға сәйкес Абай, Шәкәрім, М.Әуезов шығармашылығы, Абайдың ақындық мектебі, өңір тарихы жөнінде дәрістер циклін оқыдық. Оқытушылар, магистранттар, студенттер ықылас қойып тыңдады. Пікір алмастық, ой түйдік. Бастысы, бұл тектес басқосулардың пайдалы, қажетті екендігіне көзіміз жетті.
Сапарды қорытындылауға мәжіліс залына жиналдық. Университет өмірі, қол жеткен табыстарымыз, ғылыми-зерттеу жұмыстарын бірлесіп жүргізу, оқытушылар, магистранттар мен студенттердің ғылыми конференцияларына қатынасу жағын да құнттадық. Қазіргі уақыт талабына сәйкес, түрлі тақырыптарға онлайн-конференциялар өткізуді әдетке айналдыруды да тиянақтадық.
Соңғы жылдары біздің министрліктің айрықша мән беріп келе жатқан мәселесі – академиялық ұтқырлық. Әуелі мамандықтарды анықтап алып, бакалаврлар мен магистрлер алмасуды жүйелі жолға қою мәселесін жүзеге асыруды бірлесіп ойластық. Жаңа оқу жылынан бастап, екі университет оқу жоспарларын сәйкестендіріп, оқу траекториясын белгілеп, кредиттер саны мен емтихандар жүйесін бекітіп, кемінде бір академиялық мерзімге шәкірттер алмасу үрдісін жүзеге асыруға келістік.
Түйіп айтқанда, іс-сапарымыз жемісті, табысты өтті. Қазақстандық оқу орындарының Болон декларациясының қағидаттарын іске асыруда біршама шараны жүзеге асырып жатқандығын аңғардық. Бұл – аз дүние емес. Ізденіс жалғасын табары анық.
Арап ЕСПЕНБЕТОВ, Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті гуманитарлық-заң факультетінің деканы, филология ғылымының докторы, профессор