«ӨКІМЕТКЕ СӨЗ САТҚАН...»
Бірінші курстан кейін жер-жерден фольклор жинап келу тапсырылды. Ауылға келіп, шөп шауып болып, біраз вешірді «түгендегесін» тапсырма есіме түсіп, әкеммен ақылдастым. «Бақыт ағаға барайық!» — деді ол. Бақыт — біздің ауылдағы ең беделді адамдардың бірі еді. Ата тегін сұрасаң «шынжыр балақ, шұбар төс» дейтіннің нағыз өзі. Әкесі кәмпеске басталғанда Ақтөбеден қалың жылқысы мен түйесін айдап, Түрікпен даласына ауған байдың бірі. Өзінің біздің Қоңыратқа көшіп келгендегі дәулетін де жұрт аңыз ғып айтатын. Түрікпеннің қалы кілемдері әйелдердің көзінің құрты болса, сол үйден үзілмейтін мол шұбат қариялардың әңгімесінің әрін келтіретін.
Жә, байлық аса «модада» болмаған заман ғой, Бақыттың атын шығарған — тілі еді. Ескі қисса-дастандарды көп білетін ол әңгіменің майын тамызатын. Бірқақпайлардың да шебері еді. Біреуге арнап шығарған өлеңі ертеңіне күллі ауылдың аузында жүретін. Әкімқаралар ол жүрген жерден бойын аулақ салуға тырысатын. Тілі уытты одан «саясаткер» шалдар да айылын жиятын. Ірі сөйлеп, ірі турайтын Бақыт құсы түскен адамды сөзбен жерге тығып жіберуші еді.
Міне, сол ақсақалдың үйіне беттеп келеміз. Біз келгенде үй іші кешкі шайға отырып жатыр екен. «Ассалаумағалейкум» — деп амандаса кірген әкемнің сәлемін үй иесі ықыластана алды.
— Ай, Бабажан, жиі келе бермейтін ең, қазан көтерсін, — деді қария біраз аман-саулық сұрасып, шай ішкесін.
— Жоқ, аға, бір шаруамен келіп ем.
— Ал ендеше, шаруаңды айт.
— Мына бала ағамның әңгімесін тыңдаймын деп...
Бәкең маған бұрылды:
— Бұл қай бала?
— Алматыда, КазГУ-де оқып жатқан балам ғой. Әкем сәл мақтанышпен айтқандай көрінді маған.
— А, бәрекелде, бәрекелде, оқыған дұрыс. — Ал бала, — Бақыт маған шаншыла қарады, — саған қандай әңгіме керек?
— Ескі әңгімелер болса... Сізді Кердері Әбубәкірдің жырларын көп біледі дейді... Қумолда жырау туралы айтсаңыз... Құдайберген жырау...Үйдей боп отырған шалдың пысы басты ма, тамағым құрғап, сөзімнің басы құралмай кетті.
— Оның бәрін не істейсің сонда?
— Оқытушыларға тапсырамыз... — дедім тұтығыңқырап. Кенет басыма бір ой келе қалды. — Газетке жариялаймыз! — дедім сосын. Ниетім шалды қызықтыру еді. Ақсақал мырс етті:
— А, сен де әлгі өкіметке сөз сатқан қу болдың ғой...
Ал, «өкіметке сөз сатқан қулар», мерекеміз құтты болсын!)))
Бауыржан БАБАЖАНҰЛЫ
Фейсбуктегі парақшасынан