Қазақстанда ең жоғары және ең төменгі жалақының айырмашылығы 7,2 есеге жетті
Ұлттық статистика бюросы 2022 жылғы есеп бойынша ел кәсіпорындарындағы орташа жалақыны жария етті, деп хабарлайды Ulysmedia.kz.
Бюро мәліметінше, өткен жылы елдегі орташа жалақы 310 мың теңгені (1-тоқсан – 285 мың теңге, 2-тоқсан – 312 мың теңге, 3-тоқсан – 300 мың теңге, IV шаршы – 339 мың теңге) құраған.
“2021 жылмен салыстырғанда орташа жалақы номиналды түрде 23,8%-ға, нақты мәнде 7,6%-ға өсті. 2021 жылмен салыстырғанда орташа айлық жалақының ең көп өсімі құрылыста – 38,6%-ға, көлік және қойма шаруашылығында – 32,4%-ға, тұру және тамақтандыру қызметтерін көрсетуде – 32,2%-ға байқалды. Ең аз өсім денсаулық сақтау және халықтың әлеуметтік қызметтерінде 9,8% деңгейінде байқалды, бұл 2021 жылғы ковид қосымша төлемдерімен байланысты”, – делінген хабарламада.
Сондай-ақ Ұлттық статистика бюросы басшылар, мамандар, қызметкерлер, фермерлер, жұмысшылар, біліктілігі жоқ жұмысшыларды қамтитын 9 кеңейтілген кәсіп тобы бойынша жалақы туралы мәліметтерді жария етті.
Мәселен, 2022 жылдың соңында кеңейтілген топтардың арасында ең үлкен орташа жалақы менеджерлер арасында, ең азы – біліктілігі жоқ жұмысшылар арасында байқалды. Атап айтқанда, өткен жылы жоғары басшылықтың еңбекақысы орта есеппен 534 мың теңгені, ал біліктілігі жоқ қызметкерлердің еңбекақысы 129 мың теңгені құрап, айырмашылық 4,1 есеге жеткен.
Бұл ретте, қаржы және сақтандыру қызметі саласындағы басқарушы қызметкерлер мен біліктілігі жоқ қызметкерлердің жалақы айырмашылығы 7,2 есеге (тиісінше 1149 мың және 159 мың теңге) жетті.
Сондай-ақ, осы екі топ арасындағы жалақының үлкен айырмашылығы кәсіптік, ғылыми және техникалық қызмет саласында – 6,3 есе, әкімшілік және қосалқы қызмет көрсету саласындағы қызметте – 5,3 есе байқалады.
Ұлттық статистика бюросының мәліметі бойынша, 2022 жылы орташа жалақы 204 мың теңгені құрады, яғни жұмысшылардың жартысы осы сомадан аз, екінші бөлігі көп жалақы алған. Орташа жалақы барлық есептелген жалақының орталығы болып табылады.
Бұл ретте модальды жалақы 68 мың теңгені құрады – бұл 2022 жылғы ең көп таралған жалақы.
Айта кетейік, бұдан бұрын Мәжіліс депутаты Юлия Кучинская еліміздегі орташа жалақыға қатысты ресми статистика шынайы ахуалдан әлдеқайда алшақ екенін айтқан болатын.
"Жалақының орташа деңгейі [ұлттық статистика бюросының мәліметтері бойынша] 340 мың теңге... Мен, мысалы, халықтың басым бөлігінің бүгінде осындай жалақы алатынына қатты күмәнданамын. Шындығында, халықтың көп бөлігінде бұдан 3-4 есе аз. Жұмыссыздық деңгейі бойынша статистикаға келсек, 10 жыл бойы Қазақстандағы жұмыссыздық деңгейіне ешқандай факторлар – пандемия да, экономикалық дағдарыс та әсер етпегені таңғалдырады. Бізде ол әрқашан 4,6%-дан 5% - ға дейін тұрақты сақталып келеді", - деді депутат.
Мәжілісменге жауап берген Ұлттық статистика бюросының басшысы Жандос Шаймарданов ел бойынша орташа жалақының қалай есептелетінін түсіндірді.