Ботақарада жүн қабылдау орны ашылды

Қарағанды облысының Бұқар жырау ауданының орталығы Ботақара кентінде қой жүнін өңдеу цехы ашылып, жұмыс жүргізе бастады. Газетіміздің көзіқарақты оқырмандары қой жүнін өңдеу мәселесіне қатысты «Алаш айнасының» беттерінде жарық көрген проблемалық мақалалармен таныс болуы керек. Шынтуайтында, жылына 40 мың тоннадан астам жүнді өртеп жіберетін, болмаса, сай-салаға шашып тастайтын салдыр-салақ қалпымыздан арылатын кез әлдеқашан жеткені белгілі ғой. Газет көтерген мәселенің өзекжардылығына көз жеткізген ботақаралық кәсіпкер осы олқылықтың орнын толтырсам дейді.
Ботақарадағы жүн қабылдау цехы ел кө­лемінде жұмыс істейтін саусақпен са­нар­лық кәсіпорынның бірі болмақшы. Ай­мақ­қа белгілі кәсіпкер Ғабдусағат Әлімов қол­ға алып отырған бұл шаруаға жергілікті би­лік тізгінін ұстаған азаматтар да қызу қол­дау көрсетіп отырған жайы бар. Кә­сіп­кердің «Сұңқар-2005» атты шаруа қо­жа­лы­ғы жанынан ашылып отырған аталмыш жүн қабылдау цехының жобалық жалпы құны 71 миллион теңге екен. Ғ.Әлімов өз қа­ражатына кенттің бір шетіндегі ғима­рат­ты жөндеп алып, Қытайдан жүн тазартатын, шая­тын арнайы құрылғы алдырып, қазіргі таңда іске кірісіп те кеткен екен. Құрыл­ғы­ның технологиялық желісі іске қосылған бетте, алғашқы тексерістері жұмыс ыр­ға­ғын таяу арада толық жолға қоюға мүм­кін­дік беретіні аңғарылады.
Өткен қыркүйек айының басында атал­мыш кәсіпорынға Бұқар жырау ауданының әкімі Ш.Мамалинов арнайы барып, іскер азамат бастаған ұсынақты шаруаға көз жеткізіп қайтты. Әкімнің кәсіпкерге келуі, кө­мек қолын созып, ниеттестік таныту бел­гі­сі екені анық. Ал кәсіпорын өз жұмысын, бұйыртса, 16-желтоқсан күні – Ел Тәуел­сіз­дігінің тұғырлы мерекесімен орай­лас­тыра бастамақшы болып отыр. Қыс бойы аймақтағы жұрттан жүн қабылдап, келер жылдың сәуірінде толық қуатымен өнім шығара бастамақшы. Айына 50 тонна жүн тазартып, алыс-жақын шетелге экспорт­та­мақ­шы болып отырған кәсіпорында 32 жа­ңа жұмыс орны ашылмақ. Цехтың жұ­мыс ырғағы қой жүнін қабылдап, тазалап шаюға бағытталған екен. Ең әуелі алыс-жақындағы шаруалардан, жұртшылықтан бір келі жүнді 25-30 теңгеден сатып алып, түсіне қарай қолмен сорттау жүргізілмекші. Одан соң, қопсытылып, таралған жүн жуу цехына жіберіледі. Техникалық кальций содасымен төрт рет жуылып, шайылатын жүн кептіріліп, бастырылып, түтіліп, ар­найы құрылғы арқылы тең-тең боп, қат­тал­мақшы. Бір тең 120 келі басады екен. Елден жүн жинайтын кәсіпорын тазар­тыл­ған, жуылған жүнді одан әрі өңдеу үшін шетелге асырады-мыс. Себебі, Қазақстанда пима басатын бірер цехтан басқа қой жүнін кәдеге асыратын кәсіпорын жоқтың қасы. Шынтуайтында, жүннен жіп иіріп, кілем тоқитын, киім-кешек тігетін зауыт-фабрика өзі­мізде болса, шикізат өндіруші ретінде ғана емес, толыққанды тауар шығара ала­тын қалыпқа жетер едік қой. Әләзір осы жүннің өзін ысырап қылмай, шетелге жі­бер­генге де тәубе айтарымыз хақ...
Ғабдысағат Әлімов, кәсіпкер:
– Біздің кәсіпорынның өзінің жеке су скважинасы бар. Жеке қазандығымыз да бар. Тек шайынды суды сыртқа шы­ға­ратын септик жүйеміз ғана әлсіз бо­лып отыр. Толық қуатпен жұмыс істеп, айына 50 тонна жүн тазартып шы­ға­ра­тын болсақ, бұл бізге кедергі келтіретін болады. Бірақ жергілікті аудан бас­шы­лығы бұл жайтқа көмек береміз деп уағда қылып отыр. Бұйыртса, келер жылы қазына қаражаты арқылы ор­та­лық канализацияға қосыл­мақ­шы­мыз. Қазір сол мақсатқа жету үшін құжаттар әзірлеп жатырмыз. Оның сыртында, шаруалардан жүн жинау шаруасы да оңай емес. Келісін 25-30 теңгеден қабылдайтын болғандықтан, шал­ғай­лау орналасқан аймақтардан жүн жи­нау шығынға соқтырады. Шаруалардың өздерінің әкеп беруі үшін де артық шығын болмақ. Осы орайда, мен Тараз­да­ғы жүн қабылдау орталығының іс-тәжірибесімен таныстым. Оларға жүн тасымалдау, жеткізу үшін арнайы дота­ция беріледі екен. Әйтпесе, өзін-өзі ақтамайтын шаруа бұл. Ал қабылдаған жүнді өткізу мәселесі оңтайлы шешіледі. Қазірдің өзінде Ресейдің, Қытайдың кәсіпорындарымен байланысымыз бар. Бұйыртса, шетелге шығарамыз. Бір қызығы, шетелдіктер қызыққан біздің өнімге өз кәсіпкерлеріміз назар аудар­май отыр...