Руханият жоқшысы

Руханият жоқшысы

Кеше Мұхтар Әуезовтің мұражай-үйінде көрнекті әдебиеттанушы-ғалым, филология ғылымының докторы Мұратбек Бөжеевтің туғанына 100 жыл толуына арналған еске алу кеші өтті. 
Зиялы отбасында тәрбиеленген М.Бө­жеев Семейдегі Қазақ педагогикалық тех­ни­кумын, Мәскеу педагогикалық институ­тын бітірген. Бұдан соң Мәскеудегі Тарих, философия және әдебиет институтының аспирантурасында оқыған. 1934-1941 жж. ­Абай атындағы Қазақ педагогикалық инс­титуты мен Қазақ мемлекеттік универ­си­тетінде оқытушы, сонымен бірге КСРО ҒА қазақ филиалының кіші ғылыми қыз­мет­кері болып істеген. 1942 жылы жазық­сыз айыпталып, ұзақ жылдар сталиндік лагерь­де қамауда болған. 1956 жылы  толық ақ­та­­лып, қайтадан ғылыми жұмыспен айна­лысады. 1957-1962 жж. Қазақ КСР ҒА Тіл және әдебиет институтының кіші ғылыми қызметкері болып еңбек етеді. Ол 1962 жылы М.Әуезовтің әдеби-мемо­риалдық музейін ұйымдастырушылардың бірі болып, аға ғылыми қызметкер ретінде ұлы жазушының 12 томдық шығармалар жина­ғын дайындап, ғылыми түсініктерін жазуға қатысады, ұлы жазушы-ғалымның библио­г­рафиялық көрсеткішін құрастыр­ған. 1974-1980 жж. М.О.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтының тексто­ло­гия және қолжазбалар бөлімінде аға ғылыми қыз­мет­кер болып еңбек етеді. «Абай Құнанбаев шығарма­лары­ның идея­лық-көркемдік ерекшелік­тері» деген тақы­рыпта кандидат­тық, «ХІХ ғасыр­дың соңы мен ХХ ғасырдың бас кезіндегі қазақ әде­бие­­ті дамуының идея­лық-көркемдік ерек­ше­ліктері» деген тақы­рыпта докторлық диссертациялар қорға­ған. Студент кезінен бастап Абайдың ақын­дық мектебі, ақын­дық стилі, оның Пуш­кин өлең­дерін қазақ тіліне аудару шеберлігі туралы зерттеп, Абай шығарма­ларының орыс тіліне аударылу ерекшелік­тері туралы ғылыми материалдар жазады. Мәшһүр Жүсіп Кө­пеев­тің шығарма­лар жинағын баспаға дайындап, ақын қолжаз­баларының ғылы­ми сипаттамасын жасай­ды, Бұқар жырау, Мұрат, Шортанбай, Шә­кә­рім, Мәш­һүр Жүсіп Көпеев, М.Қалтаев, Н.Нау­ша­баев туралы іргелі зерттеулер жазып қалдырады. Ұлы Отан соғысы басталар ал­дында Мұхтар Әуезовпен бірге Абайдың екі томдық шығармалар жинағын дайындауға қатыса­ды. Елге сіңірген еңбектері ескеріліп, «Құр­мет белгісі» орденімен, «Еңбектегі ерлігі үшін» медалімен марапатталған.
Сейіт ҚАСҚАБАСОВ, М.Әуезов атындағы Әдебиет және өнер институтының директоры:
– Мұратбек Бөжеев бүкіл ғылыми қыз­метінде қазақ ақындары мен жазу­шы­лары­ның шығармаларын тексто­логиялық зерт­теу ісімен айналысты. Ол 1917 жылға де­йін­гі қазақ әдебиетінің тарихын жетік білген үлкен маман болды. Ғалым араб әрпімен жазылған қолжазбаларды қазіргі әріпке түсіруде үлкен жұмыстар жүргізіп, бұған дейін айтылмай келген ақындар есімін ашты, Мәшһүр Жүсіп Көпеев шығар­маларын баспаға жеке жинақ етіп дайын­дады. Ол өзінің іргелі ғылыми зерттеулері­мен қазақ әдебиеттану ғылымын байыт­ты.

Серікқазы ҚОРАБАЙ, М.Әуезов атында­ғы Әдебиет және өнер институты абайтану және жаңа дәуір әдебиеті бөлімінің меңгерушісі:
–    Мұратбек Бөжеев Абай шығарма­шы­лығын зерттеушілердің бірі болды, ол өз ұстазы Мұхтар Әуезовпен бірге Абайдың 1940 жылы шыққан екі том­дық шығармалар жинағын дайындауға қатысты. Өз еңбектерінде Абай туын­ды­ларының идеялық-көркемдік ерек­шеліктерін, ұлы ақынның өлең құрылы­сы ерекшеліктерін зерттеді. Ол – Абайдың ақындық айналасы туралы іргелі ғылы­ми еңбек жазған білікті ғалым­дары­мыздың алдыңғы қатарын­дағы тұлға.
Қойнауы терең қазақ әдебиетін зерттеу ісіне үлкен үлес қосқан ғалымның мұрасын елге таныту мақсатында ұйымдастырылған бұл шараға белгілі әдебиеттанушы-ғалым­дар, жазушылар, ғалымның жерлестері мен туыстары қатысты. Шара барысында М.Бөжеев туралы арнайы түсірілген деректі фильмнің таныстырылымы өтіп, ғалымның еңбектерінен хабар беретін көрме ұйым­дастырылды.

Автор
Последние статьи автора
Назван точный исход матча КХЛ "Барыс" - "Салават Юлаев"
Назван точный исход матча КХЛ "Барыс" - "Салават Юлаев"
Кадрлық резерв. Ол қай жағдайда компанияны құтқарады, ал қашан қызметкерлерге теріс ықпал етеді?
Кадрлық резерв. Ол қай жағдайда компанияны құтқарады, ал қашан қызметкерлерге теріс ықпал етеді?
Цифра
50
50 км/ч – именно с такой средней скоростью промчался вчера по афинской трассе Вячеслав Екимов

50 км/ч – именно с такой средней скоростью промчался вчера по афинской трассе Вячеслав Екимов, чтобы завоевать серебро в велогонке с раздельным стартом.
1900
Году

Бокс был узаконен как вид спорта
2,5
ГРАММА

Масса мячика для игры в настольный теннис
5
Олимпийских колец

символизируют единство пяти континентов, хотя ни одно из них не является символом какого-то конкретного континента. Цвета колец — синий, красный, желтый, зеленый, черный, — были выбраны, как наиболее часто встречающиеся на флагах государств мира.
130
км/час

С такой скоростью летит мяч, после удара профессионального волейболиста