Уақыттың жүрек лүпілін тыңдатқан кеш

Көктемнің алғашқы күні – 1 наурызда Алматыдағы Жамбыл атындағы Қазақ мемлекеттiк филармониясында талантты ақын, Халықаралық «Алаш» әдеби сыйлығының иегерi, «Шабыт» фестивалiнiң лауреаты Бақыт Беделханның «Уақыттың жүрегi» атты шығармашылық кешi аншлагпен өтті.
Бұл күні филармония сахнасына ағыл­ған жұрттың қарасы көп болды. Шынында да, соңғы кездері мәдениет пен өнердің оша­ғы саналатын Алматыда ақынның кеші мұндай ауқымда өтпеген. Ән мен поэзия, терең драматургия мен талғампаз ре­жис­сура бір сахнада тоғысқан әсерлі кеште Ба­қыт әдебиетке келген жиырма жылғы түй­ген-білгенін, жиған-тергенін қалың оқыр­манының алдында жайып салды. Алаш арыстарының рухын жоқтап, қазіргі қо­­ғамның дертіне күйінетін шымыр өлең­де­рімен тыңдаушысының жүрек тұсын ұстат­қан ақын жеке шығармашылық кештің тізгінін өзі ұстап, ағынан жарылып, оқыр­манымен риясыз сырласты.
Сахна төрінен оқылған өлеңдер мен назар­ға ұсынылған композициялық қойы­лым­дарды бүгінде әлемді мойындатып жүрген «Тұран» этно-фольклорлық тобы сүйемелдеп отырды. Кеште сондай-ақ Ра­ма­зан Стамғазиев, Тілеулес Құрманғалиев, Бағдат Сәмединова, Алтынай Жорабаева, Роза Әлқожа, Таңат Мамырханұлы сынды өнер жұлдыздары ақынның сөзіне жазыл­ған бірқатар әндерді орындады. Темірбек Жүр­генов атындағы Ұлттық өнер ака­де­мия­­сының студенттері ақынның поэма, бал­­ладаларынан арнайы композиция ұсын­­ды. Кеш барысында қазаққа танымал шебер ұсталар – ағайынды Құлменовтер сахнаға көтеріліп, құттықтау сөз сөйлеп, ақынға өздері қолдан жасаған айбалта сый­ла­ды. Бұдан соң Ауған соғысы арда­гер­лері ұйымының қайраткер өкілдері Бақыт­қа батыр Бауыржан бейнесін сәтті сом­дап, Ауған соғысының шындығын бейнелеген туын­дылар жазғаны үшін Халық Қаһар­ма­ны, әскери қайраткер, ҚР Парламенті Мәжі­лісінің депутаты, генерал-лейтенант Ба­қыт­­­жан Ертаевтың қолы қойылған Бауыр­жан Момышұлы атындағы медальді сал­та­натты түрде табыс етті. Кеш соңында 12 құрсақ көтеріп, бүгінде 75 жасқа келген ақынның анасы сөз алып, «ауылдың алты­ауызын» көне мақаммен нақышына келтіре орын­дап, «Қаражорға» биін билеп, жинал­ған қауымды таңғалдырды. Қазақы бол­мы­сын жо­ғалтпай, ұрпағының бойына ізгілік нәрін сіңіре білген аяулы ананың өнерін жұрт тік тұрып тамашалады.
«Уақыттың жүрегі» деген атпен талай­дың көкейінде қалатын жыр кешін алдағы уақыттарда «Қазақстан» ұлттық теле­ар­на­сы­ның эфирінен көруге болады.
Шынында да, бүгінгі жұрт даңғаза әуеннен, бір-біріне ұқсас жеңіл ырғақты эстрададан мезі бола бастағандай. Уақыт озған сайын адамдар өзінің рухани қажет­ті­гін өтейтін тамырлы құндылықтарға қайта бет бұра бастауда. Қазіргі қазақ қоғамы да жаңа заманда жаңаша ойлауға, жаңаша жүріп-тұруға талпыныс жасауда. Бұл ретте сол сеңдей соғылысқан қоғамның сана­сы­на ұлттық рухтың дәнегін себу үлкен өнер иесінің, ақын-жазушының пешенесіне жа­зыл­ған деп толық сеніммен айта аламыз. Бақыт ақынның кеші де көрерменін қай­рақ­ты жырмен шыңдап, қазақтың қасиетті қара өлеңмен егіз екенін тағы бір дәлелдей түскендей болды. Бұл кеш Бақыттың ғана емес, өткен ғасырдың 90-жыл­да­рының басында әдебиетке келген тұтас бір буынның, қала берді, қазақ өлеңінің кеші болды десек, асылық айтпаған болар­мыз. Бұл буынның ішінде, сөзсіз, Бақыттың алатын орны да ерекше. Ол Алматыға ал­ғаш келгенде қабырғалы ақын Иран-Ғайып­тың батасын алып, үлкен әдебиетке бірден араласып кетті. Уақыт өткен сайын өсіп, оқырманын жаңа жырларымен су­сын­­дата бастады. Кейінгі жылдары бал­ла­да жанрын жаңаша түрлендіріп, поэ­зия­да­ғы азаматтық позициясын айқындай түсті. Тәуелсіздікпен бірге келген осы адуынды буынның жас қаламгерлерін кезінде көрнекті ақын Темірхан Медет­бек­ұлы «алтынкөпірліктер» деп баға беріп, ағалық пікірін білдіріп, кең көлемді мақала жазған. Сол мақалада автор: «Мен осы ал­тын­көпірліктердің шығармаларын оқып отырып бір сүйсінгенім, тамырларын да, тағ­дырларын да өткеннен іздейтіндері бол­ды. Бейне бір олар өткенсіз өмір сүре алмайтындай. Яғни олар «өткенің тұлдыр болса, ертеңің бұлдыр» деп біледі. Олар­дың өлеңдеріндегі өткен мен бүгіннің, бүгін мен ертеңнің тізе қосып бірге өмір сүріп жататыны қандай жарасымды! Тіпті Бақыт Беделханұлы өткенге бүгіннің көзі­мен ғана қарап қоймайды, өткеннің көзі­мен бүгінге де қарай алады. Жалпы, Бақыт Беделханұлы – тынық ауаны ысқыртып ті­ліп түсетін өлең жолдарының жылан бауыр бишігін сілтей алатын ызалы ақын. Туабітті табиғаты солай ма, жоқ әлде, мына өмірдегі аттаған сайын андағайлап шыға келетін ке­леңсіздіктер мен оспадар­лық­тарды көре-көре солай болған ба, білмедім. Көп ақын күйініп сөйлесе болды, күйреп шыға келеді ғой, ал Бақыт олай емес, күйініп сөйлесе-ақ қақпанға түскен қасқырдай өз аяғын өзі шайнап, ызаға толып өршеленіп, аласұрып кетеді екен», – деп Бақыттың ақындығы ту­расында айрықша тоқталып айтқан болатын. Айтса айтқандай, қаламына адал, сертіне берік ақын Бақыт Беделханұлы бұл ба­ғытынан жаңылған емес. Лайым, солай бол­ғай...