Сайлау - 23
Мемлекеттік тілді білмейтін шенеуніктер ілеспе аударма үшін өз қалтасынан қаржы шығаруы тиіс пе?
Мемлекеттік тілдің жанашыры болып жүретін санаулы депутаттардың бірі Нұрлан Өнербаев жуырда Мемлекеттік хатшы Қанат Саудабаевтың атына сауал жолдады.
Оралмандарға квотаға ақша орнына баспана беру дұрыс болар ма еді?
Елімізде әлі күнге дейін оралмандарды орналастырудың оңтайлы жолы қалыптаспай отыр. Оларды солтүстік облыстарға орналастыру арқылы сол аймақтарды қазақыландыру туралы жоспар да жүзеге асар еді.
Қоғамдағы жабайы тән саудасын заң қабылдау арқылы реттеуге бола ма?
"Жезөкшелер қажеттiлiктен туған, олар болмаса, еркектер көшедегi әйелдерге маза бермес едi", – дептi кезiнде Наполеон Бонапарт. Қазақ қоғамында бұрын болмаған сорақы жағдай нарықпен бiрге бiздi де "қарық қылды".
Жыл сайын «жыры таусылмайтын» ҰБТ жүйесін сәтсіз эксперимент деп танитын кез жетті ме?
Биылғы ҰБТ да әдеттегідей әлекке салып отыр. Тіпті дау-дамай барған сайын үдеп бара ма дейміз. «Қазақстан коммунистері» қозғалысы әуелі ҰБТ-ыны алып тастау керек деп салды.
Заңды тұлғаларға қатысты қылмыстық жауапкершілік институтын енгізу қажет пе?
Соңғы уақытта экономикалық қылмысқа қарсы іс-қимылды үдете түсу үшін заңды тұлғаларға қылмыстық жауапкершілік қарастыру мәселесі бизнес қауымдастығынан бастап, қарапайым азаматтарға дейінгі үлкен пікірталастың көрігін қыздырып келеді.
ҰБТ-ыда жоғары көрсеткіштердің көбейіп кетуі білім беру жүйесінің жетістігінен дей аламыз ба?
Алтын ұямен қоштасу кезеңінің абыр-сабыры басыла бере, Ұлттық бірыңғай тестілеу мерзімі басталып кетті. Түлектер де тас түйіндей бекіп, тек осы тестілеуден аман-есен өтуді ойлап жүрген шығар.
Еліміздің инфляция деңгейі монетарлық факторға тәуелді ме?
Жыл сайын Мемлекет басшысы еліміздегі инфляцияны ауыздықтау бойынша құзырлы органдарға нешеме тапсырма берсе-дағы, бұл реттегі ресми көрсеткіш соңғы жылдары бірқалыпты аралықтан ауытқымай келе жатқаны белгілі.
Мектептегі қылмыстың көбеюіне криминалдық топтардың ықпалы бар деп айта аласыз ба?
Жасөспірімдер арасында бұзақылық пен қылмыстың көбейіп бара жатқанын еліміздің барлық облыстарының статистикалық көрсеткіштері дәлелдейді.
Көрші елдердегідей аста-төк той өткізуге шектеу қою керек пе?
Қазақта той жасауға қуаныш та, сылтау да жетерлік. Әрине, оған «тәубе» дейсің. «Той – тәңірдің сыйы» дегендер «қу басын домалатып», тойлатып жүре береді.
Қоғамдық ұйымдардан қоғамға пайда бар ма?
Соңғы кездерi қоғамдық ұйымдар саны көбейiп барады. Түрлi iс-шаралардың басы-қасында бiр-бiр қоғамдық ұйымдар жүредi.
Ерлерге де атаулы күн қажет пе?
8 наурыз – Халықаралық әйелдер күнi. Бiр кездерi, Кеңес Одағы тұсында бұрынғы СССР басшысы Михаил Горбачев ерлерде арнайы халықаралық мерекенiң болмауын «дискриминация» деп тауып, өз тарапынан Дүниежүзiлiк ерлер күнiн бекiтудi ұсынған
Мұғалімдерді жұмысқа қабылдауды білім бөлімдеріне беру арқылы мектептегі жемқорлықты жоя аламыз ба?
Соңғы жылдары елімізде қызмет бабын асыра пайдалану мен жемқорлық фактілеріне байланысты мектеп директорларының қызметтен кетуі жиіледі.
Мектеп бітірушілерден ақша жинауға заң жүзінде тыйым салу керек пе?
Еліміздегі орта білім беру мекемелері мемлекеттік бюджеттен қаржыландырылады. Сондықтан мектеп оқушыларынан ақша жинауға толық тыйым салынған.
Халықты төтенше жағдайлардан міндетті сақтандыру жүйесін енгізу дұрыс па?
Төтенше жағдайларға қатысты жүйеге жаңашылдық енгізу керек. Бұл ретте еліміздегі «Тәуекелді бағалау тобы» орталығының мамандары «Жаман айтпай, жақсы жоқ», қарапайым халық әлдеқандай төтенше жағдай орын ала қалса, тек Үкіметке ға
«Әр азамат Отан алдындағы борышын тұрғылықты мекенжайы бойынша өтеуі керек» деген пікірмен келісесіз бе?
Қазіргі таңда әскери борышын өтейтін жастарды қалыптасқан әскери жүйе бойынша азаматтық борышын өтеу үшін еліміздің әр қиырына жібереді.
Көрші мемлекеттер тәрізді метадоннан біз де бас тартуымыз керек пе?
Елімізде нашақорларды емдеуде есiрткiнi алмастырушы метадон препараты жаппай қолданылады. Есiрткiнi алмастырушы дәрiге қол жеткiзу үшiн нашақорларға наркодиспансерде тiркелу жеткiлiктi.
Жаһандану ұлт ретiнде дамуымызға кедергi келтiре ме?
Алмағайып мына заманда Қазақстанның талай сыннан өтуiне тура келiп жүр. Әрине, бұл – бiр формациядан екiншi бiр формацияға өту барысында болатын заңдылық.
Елді мекендерге кісі атын беруді түбегейлі тоқтату керек пе?
Жақында еліміздегі елді мекендерге кісі есімін беруге мораторий жарияланды. Осы уақытқа дейін жер-су атауларын өзгертуге қатысты мәселелер өте көп талас-тартыс туғызған еді.
Қазақ театры бүгiнгi заманға сай қызмет етiп отыр ма?
«Бiз театрға жылау үшiн емес, көзден жас шығару үшiн қандай сөздер айтылатынын есту үшiн барамыз» деген екен бiр ойшыл.
Командалық жүйе кадрлық резервті пайдалануға кедергі келтіріп отырған жоқ па?
Еліміздегі қай салада болмасын қалыптасқан командалық жүйе туралы аз айтылып жүрген жоқ. Командалық жүйені бюрократияға жол ашатындығын айтып сынайтындар да, тиімді жұмыс істеудің бір жолы деп ақтайтындар да бар.