Қазақ жерінің хикметтері
Кененбай үңгірінің құпиясы көп
Арғы-бергі шетіне аттылы адам әрең жететін қазақ даласының кез келген түкпіріне бара қалсаңыз, аңызға толы талай тарихи дүниені естисің. Біз өткенге көзжұма қарай алмайтын ұлтпыз. Ата-бабамыз аманат еткен ұлы даланың қыр-сырына әлі де толық қаныға қойғ
Аспан астындағы ашық мұражай
Тұма тарихты бауырына басып жатқан Орталық Қазақстандағы Беғазы-Дәндібай мәдениеті бұл қасиетті аймақтың өркениет пен мәдениет ошағы болғанын айғақтап бергені мәлім.
Аңыздан ақиқатқа айналған ақ үй
Қызылжар қаласындағы тарихи маңызға ие сәулет ескерткіштерінің ішіндегі ең құндысы – Абылай ханның ақ үйі. Сондай-ақ бұл кешен шаһардағы ең көрікті орындардың бірі болып табылады.
Тылсымға толы теңіз
Қайсыбір кезеңде ақ жал толқыны жағалауды ұрып жататын, ауқымы көз жетпес көкжиекке ұласатын Арал теңізі қаншама ғасырдан бері адамзат баласымен бірге өмір сүріп келеді. Әрине, соңғы 50-60 жылдағы ахуалы жұмыр жердегі жұрттың жанын жегідей жейтін жағда
Аңызға айналған көк аса
Ұлы ұстаз, халықтың сенім-сүйеніші Пір Бекеттің қасиеті жайлы ел аузында аңыз әңгімелер көп таралған. Сондай аңыздардың бірі – Бекет атаның көк асасы. Аңызда: «Бекет он төрт жасқа толғанда әкесінен білім жолына түсуге рұқсат сұрайды. Мейірі
Ұлтымыз ұлық тұтқан Ұлытау
Ұлтымыз үшін Ұлытау өлкесінің орны бөлек. Қасиетті мекен қазақ жерінің қақ ортасында қоныс тепкен. Салқар даланың төсіндегі Сарыарқаның бауырында жатқан Ұлытау дегенде ұлтымызды ұйыстырған талай оқиға еске түседі.
Ақиректегі Арыстанбаб кесенесі ме?
Абыз даланың аңыздары біздің өткен шежіреміз іспеттес. Әрине, ескіден жеткен есті әңгімелер тектен-текке айтыла бермейді. Олардың барлығы бұрынғы кезеңнен сыр шертеді. Біздің халықтың ілгерідегі тыныс-тіршілігін сол аңыздан табамыз. Кейбір адамдар қаза
Үңгірдегі құпия кітапхана қайда екен?!
Үңгірдегі көне кітапхана туралы алғаш рет Арқада, соның ішінде Шет ауданы Ақсу-Аюлы ауылында тұратын жазушы, зерттеуші Кәмел Жүністегі ағамыздан естіген едік. Ғұмырының саналы кезеңдерін өзінің туған жері мен елінің тарихын зерттеуге жұмсаған Кәмекеңде
Барқытбелдің баурайында – ұжмақтың бар пұшпағы
Тарбағатай тау сілемдерінің күнгей атырабын жергілікті жұрт Барқытбел деп атайды. Десе дегендей. Қойнауы құтты – суы бал, топырағы нәр. Уыстасаң алақаныңда май ұстағандай әсер қалдыратын қара топырақты, құйқалы өңір. Шығыс Қазақстанның өзге аудан
Хантағы атауының сыры
Қазақ даласының топырағы мен әрбір тасы құпия бүгіп жатқандай. Ұлан-ғайыр өлкеміздің қай қайсысына ат басын тіресеңіз, көне заманнан бүгінге жеткен құнды қазынаға кезігесіз. Кейде еріксіз ойға қаласың осындайда. Көкейге олардың бағасын қаншалықты біліп
Халқының қалаулысы Қалжан ахун
Алыс-жақындағы жұрт Сыр топырағын киелі санайды. Айтса айтқандай, бұл қасиетті мекенде талай танымал тұлға ғұмыр кешкен. «Жақсының аты өшпейді» дейді қазақ.
Жұматай әулиенің жұмбағы
Қасиетті Баянауыл жерін мекендеген Жұматай (1836-1918 жж.) Бейсенбайұлы дуалы ауыз әулие болыпты. Жұматай (лақап есімі – Әбжалап) үйленбеген, дүние жинап, мал ұстамаған көрінеді. Қысы-жазы көйлек-дамбалшаң, жалаң аяқ, жалаң бас жүре беретін ол &l
Оғыз батыры – Оқшы ата
Көне дәуірдің куәсі – Сырдың бойында халықтың алғаусыз алғысына ие болған, алқалы елдің ардақ тұтар адамына айналған шапағаты мол талай әулиенің өткенін көпшілік жақсы біледі.
Қызығы мол Қызылқұм
Табиғат-ананың талғамына шек жоқ. Бір аймақ жасыл желекке малынып тұрады. Екіншісінде – мүлдем өзгеше. Өсімдік әлемі өте сирек. Жортқан жан-жануары да көзге ілуде бір түседі. Біз мұндай өңірді шөл және шөлейтті аймақтар санатына жатқызамыз. Қазақ
Осы жұрт Жауыртауды біле ме екен?
Арқаның атырабы аңызға сыңсып тұр. Зерттеген сайын зердеге тоқылар тарихы терең. Жер-су атауларының төркіні жыр-дастан, әпсанаға барып тіреледі. Тамсанасыз. Таңданасыз. Дала философиясына шүбә келтіру күнә екен...
Атыңнан айналайын, әз Айыртау!
Көк күмбезді аспан астында шалқып төгілген көгілдір көлдері мен кербез таулары кемерінен ас­қан сырға толы Көкшетаудың жері қасиеті мен кие­лілігі мол, құт дарыған дарқан мекен десек, қа­телеспейміз. Күн нұрына шағылысқан ақ бу­ра­н
Айғаным ханшаның қонысы
Қызылжарда көз тартар керемет жерлер өте көп. Солардың бірі «Айғаным ханшаның қонысы» деп аталады. Сырымбет тауының етегіндегі бөренеден салынған ғимараттар көрген адамды еріксіз елітіп әкетеді.
Қазақ пен қырғыздағы қырық қыз туралы аңыз
Иә, қырық қыз туралы аңыз көп. Әрқайсысы әртүрлі айтылады. Соның бірі Оңтүс­тік Қазақстан облысы Төлеби ауданы Өгем өзенінің жаға­лауын­дағы ғажайып тас мү­сін­дерге қатысты айтыла­ды.
Әсемдік біткен саған, Әулиекөл!
Тасын түртсең, тарихтың қатпарлы сырлары сайрап қоя беретін Бурабай жерінің киелі екендігі бесенеден белгілі. Әрбір қойнауы бабалардан қалған аңыз-әңгімелерден сыр шертетін киелі өлкені қазақ даласындағы аса үлкен тарихи оқиғалар түйіскен мекен десе де
Құлпытастың құпиясы
Батыс Қазақстан облысы Бөкей ордасы ауданы – бұрынғы Бөкей хандығының тарихи-мәдени жәдігерлерін көздің қарашығындай сақтап отырған өңір.