Алаш үні

Азаттық үшін күрестің алғашқы кезеңі
Азаттық үшін күрестің алғашқы кезеңі
Басқыншылардың қарақұрым әскері оңтүстік аудандарға төбеден жай түскендей баса-көктей кіріп, ел-жұртты көл-көсір қайғы қасіретке душар еткен «Ақтабан шұбырынды» трагедиясының алғашқы айларында қазақ әміршілері қатты есеңгіреп қалған.
Мағжанның қабірін іздеп Магаданға барғанда...
Мағжанның қабірін іздеп Магаданға барғанда...
"Осы тұс, мына жерде қатар қатар біздің барактар тұрды. Ал қасымыздағы еңсесі биік баракта Мағжан Жұмабаев тұрды. Мынау аула болған, ара-арасында тиіп қашып тіл қатысатынбыз", - деді ата көзі жасқа тола.
Подробнее
Кенесарыға көмек беру туралы Тәттімбеттің 1849 жылы Құнанбайға жазған хаты
Кенесарыға көмек беру туралы Тәттімбеттің 1849 жылы Құнанбайға жазған хаты
Шертпе күйдің шебері Тәттімбет Қазанғапұлының Құрманғазы Сағырбайұлымен түскен көне суреті табылды.
Подробнее
Қайтпай сұлтанды қазақ неге танымайды?
Қайтпай сұлтанды қазақ неге танымайды?
"Сіз мәмлүктерді іздеп келіп тұрған бірінші қыпшақсыз" деп егіліпті дейді. Шынында, бойында қазақтың қаны бар Қайтпай сұлтанды қазаққа танытатын уақыт келген сияқты.
Подробнее
Құралайды көзге атқан жалғыз көзді Әлібай
Құралайды көзге атқан жалғыз көзді Әлібай
Күндердің күні ел арасында: «Тұрғанбай бастаған бірнеше ел жақсыларын ұстайтын болыпты», – деген сыбыс шығады. Мұны астыртын біреулер арқылы естіген олар ақпан-наурыз айларында Қытай аспаққа бекінеді.
Подробнее
Ашаршылықтағы жантүршігерлік оқиғалар
Ашаршылықтағы жантүршігерлік оқиғалар
Туысымыздың көршісі: «Жейтін тамақ жоқ, балаларыңа не бересің, қалай асырайсың? Олар сені өлтіреді, не болмаса аштан бұратылып өзің өлесің. Одан да біреуін сойып жейік», – деп азғырған. Содан екеуі үлкен ұлын үйінде сойып жепті.
Подробнее
Киікбай сыншының ат сынау үлгісі
Киікбай сыншының ат сынау үлгісі
Қас жүйріктің алды мен арты тең келеді. Мұндай аттың алдынан қарағанда, арты жіңішке сияқты болады, артынан қарағанда, алды жіңішке сияқты болады, ал, көлденеңінен қарағанда, алды-арты бірдей толық болып көрінеді.
Подробнее
Балуан Шолақ – отаршылдыққа қарсы күрескер тұлға, теңдесі жоқ палуан
Балуан Шолақ – отаршылдыққа қарсы күрескер тұлға, теңдесі жоқ палуан
Балуан Шолақтың соңғы кездегі өмірбаяны толық зерттелмеген. Көптеген мақалаларда өмірінің соңғы кезеңіне көп тоқтала бермейді. Жалпы, Балуан Шолақ жергілікті өкімет қуғындай бергеннен кейін, өзінің ата-бабасының жері Қаратау, Жетісуға барып, біраз уақыт п
Подробнее
Мыстан кемпір мен жалмауыз кемпірдің айырмашылығы неде?
Мыстан кемпір мен жалмауыз кемпірдің айырмашылығы неде?
Ертегі, көне эпостар сол заманның шындығын бейнелейтіндігінде шүбәм жоқ. Себебі, осы тақырыпты зерттеу барысында соған көзім жеткендей болды.
Подробнее
Әл-Фарабидiң зиратын тапқан кім?
Әл-Фарабидiң зиратын тапқан кім?
Онда төрткүл дүние түгел мойындаған әл-Фараби жайында түсiнiктеме берiлiп, оның қазақ топырағынан шыққан бiздiң бабамыз екендiгi бiрiншi рет айтылды.
Подробнее
Битабар балуан
Битабар балуан
Битабар Елбайұлы – 1880-1965 жылдары аралығында ғұмыр кешкен атақты балуан. Қарағанды өңіріне қарасты Ортау болысының Жалғызағаш деген жерінде туған.
Подробнее
Қазтуған жырау қалмақтың жиені ме?
Қазтуған жырау қалмақтың жиені ме?
Тарихшы Владимир Тепкеев Сүйі­нішті ноғай ұлысының мырзасы, ал оның ұлы Қазтуғанды ноғайдың атақ­ты жырауы деп жазады.
Подробнее
Асан ОМАРОВ.Абай және Әйгерім
Асан ОМАРОВ.Абай және Әйгерім
1875 жылы отыз жасқа енді ілінген Абай Мұқыр болысына болыстық қызметке тағайындалған еді. Сайлаусыз, назначениемен. Екінші әйелі Әйгерімді сол қарсаңда кездестіріпті.
Подробнее
«Қазақта кім бар еді Құнанбайдай?»
«Қазақта кім бар еді Құнанбайдай?»
Құнанбай қажы Өскенбайұлы қажылықтан қайтқаннан кейін ел ісіне араласпай, оқшау, тек Құдайға құлшылық етумен, маңайындағыларды да соған шақырып, баянды ғұмыр кешіпті.
Подробнее
«Казак» қайдан шықты?
«Казак» қайдан шықты?
«Казактар, козактар, орыс казактар, украин казактар, казак-орыстар, казачество – «азат кісілер», «азат әскери кісілер», 14-15 ғасырларда Украина және оңтүстік Ресей далаларында қалыптасқан әскери топ.
Подробнее
Қажымұқан Поддубныйды қалай жеңген?
Қажымұқан Поддубныйды қалай жеңген?
Қазақ Даласының Батыры Қажымұқан Мұңайтпасов – жауырыны жерге тимеген, тізесі бүгілмеген балуан!
Подробнее
Хан Кенемен тағдырлас сұлтан Сыбанқұл Ханқожаұлы
Хан Кенемен тағдырлас сұлтан Сыбанқұл Ханқожаұлы
«Бүлікшіл сұлтандар» деп патша шенеуніктері атаған ел арыстарының ұлт-азаттық күрестері бұрмаланып, олар туралы қазақ даласынан келіп түскен шұғыл мәліметтер іс-қағаздарына бірге тіркеліп отырған
Подробнее
Несіпбек ДӘУТАЙҰЛЫ: Нағыз жазушы жалаң аяқ, жалаң бас, жарты құрсақ жүрсе де, жазбай тұра алмайды
Несіпбек ДӘУТАЙҰЛЫ: Нағыз жазушы жалаң аяқ, жалаң бас, жарты құрсақ жүрсе де, жазбай тұра алмайды
Шын жазушы, сірә, биліктің берері қайдалап, өз берекесін өзі алмас. Қазақ «Әркімге құдай қуат берсін» деген ғой. Ол қуат – жазушы үшін таланты. Қоғамына айта алатын ақиқаты алдындағы адалдығы.
Подробнее
Әлемнің ең қатыгез қолбасшылары (ХХ ғасырға дейін)
Әлемнің ең қатыгез қолбасшылары (ХХ ғасырға дейін)
Кейінгі кездері әлем саясатын түсіну қиынға соғуда. Ақпараттық айқас қарқынды түрде жүріп жатыр. Бір жақты пікірді кесіп айту мүмкін емес.
Подробнее
Сталин және Қазақстан
Сталин және Қазақстан
Алашорда Кеңесі Сталиннің ұсынысын талқылап, 1918 жылы 21 наурызда «Совет өкіметін Ресейдегі барлық автономиялы халықтардың кіндік өкіметі» ретінде мойындайтындығын білдіріп, өз ретінде «жалпықазақ – қырғыз съезінің қаулысы бойынша тоқтаусыз Алаш автономи
Подробнее